Sunday, June 16, 2013

අවුල් වන්නට පෙර (37)…මාදුරුඔය ශ්‍රමදානය

මම නැවතත් ගෙදර බලා පිටත්වුනෙමි. ගෙදරත්,ඒ අවටත් කිසිම වෙනසක් පෙනෙන්නට නැත. සුපුරුදු පරිදි සියල්ල සිදුවූවත් තාත්තාගේ නම් සැබෑ වෙනසක් දකින්නට තිබේ. ඔහුගේ වැඩ කටයුතු කිසිවක් නතරවී නැතිමුත් යම් පරිවර්තනයක් පෙනේ. දැන් ඔහුගේ කාර්යාල මිතුරන්, දේශපාලන මිතුරන් වෙනුවට ඇත්තේ ගමේ මිතුරන්ය. ඒ දිනවල රැකියාවට හැඳ පැළඳගිය මැදපු සුදු කමිස, කලිසම් වෙනුවට අතට අහුවෙන ඇඳුමක් අඳින බවත්, සපත්තු වෙනුවට සෙරෙප්පු ආදේශවී තිබෙන බවත් පෙනේ. මොහු සියල්ලෙන්ම කලකිරී සිටින සේය. අරක්කු වෙනුවට කසිප්පුත්, සිගරට් වෙනුවට බීඩිත් මදි පාඩුවට ඔහුගේ ඇසුරේ ඇතිබවත් දක්නට ලැබේ. එකල සුදුබීඩි නම් වර්ගයක් විය. ඒවා හංවැල්ලට නුදුරු මල්වාන ප්‍රදේශයේ ගෘහස්ථ කරමාන්තයක් ලෙස පැවතිණි. ගමේ සිල්ලරට කසිප්පු විකුණු තැන්වලත් දිනක් හෝ දෙකක් තාත්තාව කවුරුන් හෝ දැක ඇතැයි සීයා පැවසීය. කසිප්පු විකුණුවේ කකුල් දෙකම පෝලියෝ රෝගයට ගොදුරුවූ කෝරළේ නම් මිනිසෙකි. ඔවුන් තාත්තාගේ පෙර සිටම මිතුරන්ය. අසල මළ ගෙයක් සිදුවුවහොත්, කසිප්පු බූලිය කාට හරි කියා ඒ අසලම පඳුරකට මුවා කර තබා ගනී. මහ රාත්‍රියේ ජංගම බාර් එක කෝරළේය. තාත්තා ඉස්සර නම් කීවේ කෝරළේ ශෝකය බෙදන්නේ අශෝක වීදුරුවෙන් කියාය. දැන් තාත්තාද ඒ අශෝක වීදුරුවේම පාරිභෝගිකයෙක්වී අහවරය.
සීයාට නම් මේ අසන්නට ලැබෙන මේ තොරතුරු වහ කදුරු මෙන් තිත්තය. ඔහු සිටියේ කෝපයෙන් හා කනගාටුවෙනි. ප්‍රින්ස් ඔෆ් වේල්ස් කොලිජියේ ඉංග්‍රීසි බසින් ඉගෙණුම ලබා යම්කිසි වැදගත් රැකියාවක් කරන එකෙක් හැසිරෙන්නේ මෙහෙම දැයි සීයා බෙරිහන් දෙයි. අපේ අම්මාටද නැති තැන දොස් කියන්නේ තාත්තාව හදාගත්තේ නැතැයි කියාය. අපේ අම්මාට හදාගන්න ඉලව්වක් ඉතිරිවී තිබුනේ නැත. තාත්තා උපන් නැකතින්ම විනෝදකාමියෙක් වූ බව සැක නැත. මම සීයා සමග පළමුවරට කට ගසා ගත්තේ අම්මාට දොස්කීම නිසා බැව් මට හොඳ හැටි මතකය. ටික වේලාවකින් සීයා කඩයට ගොස් ඔරෙන්ජ් බාර්ලි බෝතලයක් මට බොන්නට සලස්වා, මා අත මුදලක් තැබුවේ අම්මාට දෙන ලෙස දන්වමින්ය. සීයාට මා ගැන හෝ අපේ අම්මා ගැන දුක හිතෙන්නට ඇතිය. වැරද්දක් තිබුනත් තම දරුවා සුද්ධ කිරීම සමහර දෙමව්පියන්ගේ හැටිය. ඒ ආදරයට විය හැකිමුත් ,නිවැරදි නොවේ. අදත් කවුරුන් හෝ අපේ අම්මාට දොසක් කිවහොත් මට ඉවසා සිටීමට හිත ඉඩ නොදේ. ඇය කල කැපවීම් අප හොඳින් දණී.
ලොකු නංගීද පාසල් අධ්‍යාපනයට උනන්දුවක් නැති බව පෙනේ. හතරවැනියාවූ මල්ලී හංවැල්ලේ මායාදුන්න විදුහලේ ඉගෙනුම ලබයි. අප පවුලේ කාගෙත් ආදරය හා අවධානය නිතර ලැබූ පස්වැන්නාවූ නංගි කුඩාකල සිටම ඉතා සියුම් මන්ද මානසික තත්වයකින් පසුවන බව වැටහුණේ ඇය පාසල් යාමට පටන්ගන්නා කාලයට ටික කලකට පෙරය. ඇයව ගමේ පංසලේම තිබු පාසලට ඇතුළත් කළමුත් විවේක කාලයට ලැබෙන විස්කොතුත් රැගෙන එවෙලේම ගෙදර යන බව විදුහල්පතිතුමාද දැන සිටි කාරණයක් විය. ඇයට මේ සඳහා තහංචි නොවීය. ඇය මෙන්ම එවැනි තත්වයේ පසුවූ දැරිවියක් අප අසල නිවසක විය. ඒ ගමේ මැම්බර් රාළහාමිගේ දියණියය. මේ දෙදෙනා ඉතාමත් සමීප මිතුරියන් විය. ඔවුන් දෙදෙනාටම මේ ලෝකය පෙනෙන්නත් දැනෙන්නත් ඇත්තේ එකම විදිහකට විය යුතු යැයි මම සිතමි. හයවැනියාවූ පුංචිම නංගීද හංවැල්ලේ රෝමානු කතෝලික පාසලට ඇතුළුවිය.
දැන් මට අපේම ගෙදරත් දැනෙන්නේ තවත් නවාතැන් පොළක් සේය. පසුගිය වසර කිහිපය තුළ මම ගෙදර නැවතී සිටියානම් ඒ බොහෝම කෙටි කාලයකට පමණි. මම නැවතත් ගෙදර සිට පාසැල් යන්නට පටන් ගතිමි. මේ මගේ නවවැනි නවතැන යැයි කීවාට වරදක් නැත. ගමේ සීයා මට බස් සීසන් එක මිලට ගෙන දුන්නේය. එදා ලංගමයට පින්සිදුවෙන්න සියලුම පාසල් සිසුන් මේ බස් සීසන් ටිකට් එකෙන් උපරිම පළ නෙලූහ. පාසල ඇරී ගෙදර ආ සැණින් යමක් ගිල දමා අප සිටි ඊරියගොල්ලේ නිවසේ සිට සීයාගේ ගෙදරට එක පිම්මට දුවගෙන යාම දිනපතා පුරුද්දක් විය. පොතක් පතක් රැගෙන ගොස් කියවීමටත් පුරුදු විණි. ගැටවර වියේ කොළුවෙකුට තම ජීවිතයේ පළමු ලිංගික අත්දැකීම කිසිදිනෙක අමතක නොවේ. මට ඒ වයසට ලැබිය හැකි උපරිම අත්දැකීම් ලබන්නට අවස්ථාව උදාවිය. ඒ අප සීයාගේ ගෙදරට නුදුරින්ම තිබු නිවසක අප ඥාතියෙක්වූ මට වඩා වැඩිමහල් අවිවාහක සොහොයුරියක් සමගය. මෙය ඇයටද හානියක් නොවූ ප්‍රාථමික ලිංගික ඇසුරක් වුණි. මෙවැනි අවස්ථා ඔය වයසේදි ලැබෙන්නේ ඉතාමත් කලාතුරකිනි. ඒ සඳහා ඇති පදම් නිදහස තිබුණේ ඇයගේ නිවසේද හැන්දා වරුවේ කිසිවෙක් ගැවසුණු නැති නිසා යැයි කිව යුතුය. පාසල් ඇරී සුපුරුදු රස්තියාදුවේ මිදි ,පැමිණෙන පළමු බසයේම ගෙදර ඒමට මම යුහුසුළු වුණෙමි. ඒ කිමදැයි කිවයුතු නොවේ. පාරේ රස්තියාදුවට වඩ මට දැන් වෙනත් රස්තියාදුවක් ඇත. ඒ ගැන අටුවා ටිකා ලිවිය යුතු නැත. ඇය දැන් මිත්තණියක් විය යුතුය. යමක් කමක් වැටහෙනා කාලයේම මා ලැබු ඒ අත්දැකීම එලෙසය.
1977 මහා මැතිවරණයෙන් පසු ගාමිණි දිසානායක මහතා මහවැලි විෂයභාර ඇමති විය. මේ වනවිට කඩිනම් මහවැලි සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය යටතේ මාදුරුඔය ජලාශය මුල් කරගෙන ප්‍රතිසංස්කරණයන් පටන්ගන්නා යනබවත්, එහි එක් අංගයක් වනුයේ පාසැල් සිසුන්ගේ ශ්‍රම දායකත්වයෙන් එම ප්‍රදේශයේ යෝධ ඇල මාර්ගයක් කැපීමය. මේ සඳහා පාසල් දහයක් හෝ පහළොවක් එකවර සහභාගිවෙන බවත් එක පාසලකින් 40ක් පමණ සිසුන් සිටිය යුතු බවත් ගුරුවරුන් දැන්විය. මේ 1978 වසරයි. ඒ ව්‍යාපෘතිය හා සම්බන්ධ විෂය කරුණු දැන් අමතකවී ඇතත් ඒහි ගොස් ගතකළ සති දෙකකට ආසන්න කාලය නම් ඉතාම සුන්දරය
මේ ශ්‍රමදානය සඳහා කොළඹ රාජකීය, ආනන්ද, නාලන්ද, තර්ස්ටන්, ඉසිපතන විදුහල් සහභාගිවූ බව මතක තිබේ. කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ කංඩායමක්ද එකතුවිය. පොලොන්නරුව අවට පාසල් කිහිපයක්ද සිටී. රාජකීය විදුහල් කංඩායමට අපේ “වල” පංතියෙන් කිහිපදෙනෙක්ම එකතුවිය. පොත්පත්වලටම ඇලී ගැලී සිටි ඔතෑනි එවුන් හා කොළඹ හතේ ලොකු පවුල්වල උදවියගේ ළමයින් මේවාට එවන්නේ නැත. මෙවැනි ක්‍රියාකාරකම් ගොඩ දාගන්නට වෙන්නේ අප වැනි චාටර් කොල්ලන්ගෙන් බව ගුරුවරුද දනි. අපි කොහොමත් යන්න රෙඩිය. අප කංඩායම භාරව ගුරුවරුන් හතර දෙනෙක්ද, ආහාර පිසීමට හොස්ටල් එකේ සිටි අරක්කැමියන් තිදෙනෙක්ද පැමිණියෝය. එක් ගුරුවරයෙක් වූයේ සමන් අමරසිංහ මහතාය. පාසලේ ආදි සිසුවෙකුද වූ මොහු පසු කාලයක පළමු පෙළේ ක්‍රිකට් විනිසුරෙක්ද විය. මෙවැනිම ආදි සිසුවෙක් ගුරුවරයෙක්දවී පසුව උප විදුහල්පති ධූරයක්ද හෙබවිය. ඒ නම් කාලයකට පෙර අප අතරින් වියෝවූ විජී වීරසිංහ නම්වූ අති කාරුණික ගුරු පියාණන්ය. ලතින් සහ ඉංග්‍රීසි භාෂා ප්‍රවීණයෙක්වූ එතුමා දිවිගෙවූ වසර හැත්තෑවෙන් වසර හැටකට අධික කාලයක් රාජකීය විදුහල් සෙවණේ ගැවසී ඇත. විශ්ව විද්‍යාල ජීවිතයේ වසර හතරින් පසු පාසලේ සේවයට එක්වී ඇත. නිල කාලයෙන් පසු ආදී සිසුන්ගේ ඉල්ලීම මත පාසලේ ආදි සිසු සංගමයේ කාර්යාලයේ අනුශාසක ධූරය දැරීය.
මාදුරුඔය ශ්‍රමදාන කඳවුරේ තාවකාලික පහසුකම් රාශියක් විය. සෞඛ්‍යය, පරිපාලන හා අනිකුත් මූලික පහසුකම් රජය මගින් සපයා තිබුණි. අවශ්‍ය දෑ මිලදී ගැනීමට තාවකාලික සතොස ගබඩාවක්ද මේ කැලය මැද ඉදිකර තිබුණි. අප සති දෙකකට ආසන්න කාලයක් මේ කඳවුරේ ගත කළෙමු. මේ කැපීමට නියමිත ඇල මාර්ගය එක් එක් පාසල්වලට කොටස් ලෙස වෙන්කර තිබුණි. ඒ දින කිහිපය තුළ ඒ නියමිත කොටස කපා සම්පූර්ණ කිරීමට අන් සියල්ලක්ම සමත්වූවත් , රාජකීයයන්ට එය එතරම් ලෙහෙසි නොවීය. එම ඉතිරිවූ කොටස පසු කාලයකදි කවුරුන් හෝ කපා දමන්නට ඇත.
ඒ ගතකළ කාලය අතිශයින්ම සුන්දර දින කිහිපයක් විය. පාසැල් කංඩායම් අතර තේ පැන් සංග්‍රහ, විවිධ ක්‍රියාකාරකම්, විනෝද වැඩ සටහන් අඩුවක් නොවීය. කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසු කංඩායමත් සමග අප කිහිප දෙනෙක් ළඟින් ඇසුරු කළේ වෙන කාටත් හොරෙන් සිගරට් ඉරීමටය. අතිශය රහසිගත ලෙස අරක්කු වීදුරුවක් ගංජා උගුරක් නොලැබුණාද නොවේ. වැඩිහිටි සිසුන් ලෙස ඔවුන් එය තෝරා බේරා සප්පායම් වීමටද බලාගති. එම ශ්‍රමදානයට සහභාගිවූ සියලුම සිසුන්ට යම් මුදල් පරිත්‍යාගයක්ද කෙරුණු අතර සහතික පතක්ද ලැබුණු බව මතකය.
අපි සියල්ලෝම නැවත දුම් රියේම කොටුවට පැමිණ නිවෙස් බලා පිටත්වුයෙමු. අප පැමිණි දුම් රියේ බිම වැටී තිබී තවත් මුදල් කවරයක් මට හසුවිය. ඒ අප සමග පැමිණි කොළඹ පාසල්වල සිසුන් අතරින් කාට හෝ ලැබුණු ශ්‍රමදාන පරිත්‍යාගයක්ය. මමත් මගේ මිතුරෙකුත් අයිතිකරු සොයාගැනීමට පොඩි උනන්දුවක් දැක්වූ මුත් පසුව ඒ උත්සාහය අතහැරියේ ඒ වනවිට බොහෝ දෙනෙක් විසිර ගොස් සිටි බැවිනි. මමත් මිතුරාත් මෙය බෙදා ගත්තෙමු. මට ලැබුණු මුදල් ගෙදර ගොස් අම්මාගේ අතට දුන්විට ඇයගේ දෑසින් කඳුළු ගැලූ බව මට මතකය. මගේ දහඩියට ලැබුණු යම් මුදලක් අම්මාගේ අත තැබූ පළමු අවස්ථාව එය විය. එදායින් පසු රැකියාවක් කිරීමට පටන් ගත්දා සිට අදවන තෙක් හැම මාසයකම අපේ අම්මාගෙ අතට මුදලක් දීමට අතපසු නොකෙරුවෙමි. අප පවුලේ සියල්ලන්ම එසේය.
මාදුරුඔය ව්‍යාපෘතිය තුළින් රටට යම්කිසි දායකත්වයක් ලැබෙන්නේ නම් , මමද එම මූලික වැඩකොටස වෙනුවෙන් එක් උදලු පහරකින් හෝ සම්මාදම්වූ එකෙකු බව කීම ආඩම්බරයකි.

අවුල් වන්නට පෙර මේ බල්ලා බැඳ දමනු!!!!

ලියන්නට සිටි දේ පසකට දමා බල්ලෙක් ගැන ලියන්නට වුණේ…ඌ සමග ලගිනා බල්ලන්ට නැගිටීන්නට වෙන්නේ මැක්කෝ සමග නිසාමය. මේ වල් බල්ලා ලගින්නේ කොයි බල්ලා සමගද යන්න බල්ලෝ නොවෙන හැම සතෙක්ම දනී. මුන් ගැන ලියන්න බොහෝදේ ඇතිමුත්, මේ බල්ලා අයිති නිකායක් තිබිය යුතුය. ඒ නිකායේ මහ තැන්, මේවා වෙනුවෙන් ගත යුතු තීරණ සහ ක්‍රමවේද තිබිය යුතුය. එක්කෝ මේ බල්ලාට නිකායක් නැති, තාත්තෙක් නැති අවජාතකයෙක් විය යුතුය. මේ පාහරයාට මස් කටු වැටෙන්නේ කොයි පාත්තරයෙන්ද කියා දන්නා මුත්, උන්ට ගිය රටක අනිත් හැම එකාම බල්ලෝ වී සිටි.
කිසිත් නොලියා අද දුටු දේ ගැන කම්පා වෙමි. නානසාර නම්වූ අවජාතක සුනඛ පුත්‍රයාට, බුද්ධ පුත්‍රයෙක් යැයි කීමට සිදුවීමම අප මහා ගෞතම බුදු රජාණනන් වහන්සේට කරනා විශාලතම අසාදරණය යැයි මම සිතමි.
මෙවැනි බල්ලන්ට කියන්නට ඇත්තේ …තොපි වැනි එවුන් කාලකට වඩා ගැහුවොත් ඩෝප් වෙන වගය. බල්ලන් භාගයක් ගහන්නට පෙර සිතා බැලිය යුතුය. නැත්නම් තොපේ ඩෝප් ඉවසා වදාරා සිටීමට මිනිසුන් අකැමතිය. තොපිට කුණු වෙන්නටම බොන්න දෙන මහ බල්ලෝද මෙය තේරුම් ගත යුතුය. බල්ලෝ ඩෝප් වෙන හැටි පහතින් බලන්න.

අවුල් වන්නට පෙර…(33)..මා ඉතින් යන්න යනවා

මම වාලුකාරාමයේ නැවතී සිටින කාලයටම අම්මා හෝ තාත්තා ,මා බැලීමට පැමිණියේ තුන් හතර වතාවක් පමණි. මට ඒ ගැන කිසිම අමනාපයක් හෝ විශේෂ උනන්දුවක් නොතිබුණි. අමනාප නොවුයේ නම් ගෙදර ආර්ථික තත්වය ගැන මම කොහොමත් දැනගෙන සිටි බැවින් විය යුතුය. විශේෂ උනන්දුවක් නොවුයේ, කොලු කාලයේ ඊට වඩා උනන්දුවීමට විශේෂිත කාරණා රාශියක් මා වටා එකතුවෙමින් තිබු නිසා බැව් මම දැන් හිතන්නෙමි.
තාත්තා පන්සලට වරක් හෝ දෙවරක් පැමිණියේත් විශාල මල්ලක්ද අත අතැතිවය. ඒ මල්ල පුරවා තිබුණේ පරණ සුදු කමිස, සුදු රෙදිපටි වැනි දේවල් වලින්ය. මොහොතක් කල්පනා කෙරූ පසු මට වැටහුණේ, මේ තාත්තාගේ තවත් දේශපාලන වැඩ කටයුත්තක තවත් එක් අංගයක් මිස අන් කවරක්වත් නොවන බවය. ඔබට මා කියා ඇති පරිදිම මගේ තාත්තා වාමාංශික දේශපාලන අදහස් වලින් පිරි වෘත්තිය සමිති ක්‍රියාකාරිකයෙක් විය. ඔහු බාලා තම්පෝගේ ලංකා වෙළඳ සේවක සංගමයේ(CMU)මුල් සාමාජිකයෙක්ව සිටියේය. ඔවුන් ළඟින් ඇසුරු කළෝය. ප්‍රාදේශීය දේශපාලනය තුළ අවිස්සාවේල්ල ආසනයේ සමසමාජ ක්‍රියාකාරෙන්වු චන්ද්‍රා කුමාරගේ, කුලසිරි කුමාරගේ, වාසුදේව නානායක්කාර වැනිවුන් සමග එකව වැඩ කටයුතුවල යෙදුණි. එකල මැතිවරණ වේදිකාවල කථිකයෙක්ද විය. 1977 මැතිවරණය ගැන වෙනම් ලිපියක් ලිවීමට සිතා ගතිමි.
තාත්තා මේ පරණ කමිස මල්ලත් රැගෙන පන්සල් එන්නේ වෙන කුමකටවත් නොව, ඒවා රතුපාටට හුරු පඬුහැලියේ බස්සවා සුදු කමිස රතු කර ගැනීමටය. සුදු රෙදිපටි රතු කර මැයි පෙළපාලියෙ යන තම සහෝදර සගයන්ගේ හිසේ බැඳීමටය. ඒ අපේ තාත්තාගේ හැටිය. ඒ කාලයේ රතු පාටට හුරු පඬු වර්ගයක්ද සිවුරු පැහැ ගැන්වීමට භාවිතා කරන ලදි. මට මතක ඒ යුගයේ, බොහෝ හිමිවරු තම සිවුරුවල සේදිගිය වර්ණයන් නැවත ලබාගත්තේ පඬුහැලියේ ඔබා මිස, වරින්වර අලුතෙන් මිලදී ගැනීමෙන් නොවේ. ඒ සඳහා ශිෂ්‍ය භීක්ෂූන්ට ඇති තරම් මුදල් හදල්ද නොවීය.පිරිකර ලෙස ලැබුණු යමක් වී නම් ඒ පමණි. අදනම් සමහර ඉටිරූප සාදුලාගේ සිවුරක් මිලදී ගැනීමට යන මුදලින් ගමේ දුෂ්කර විහාර්ස්ථානයක් පිළිසකර කරගත හැකිය. මේවා ගැන ලිවීමෙන් පලක් නැත. මාස දෙකකට වරක් පමණ එක් මුස්ලිම් මිනිසෙක් පනසලට පැමිණේ. බයිසිකලයක ලී පෙට්ටියක් බැඳගත් මොහු එන්නේ මරදාන පැත්තේ සිටය. මේ කාලය ඇතුළත පන්සලේ සිටිනා හිමිවරුන්ට පිරිකර ලෙස ලැබෙනා දෙයින් පමණටත් වඩා ඇති සබන්, දත්බෙහෙත්,පිටිකිරි ,තුවා ආදී දේ ඇත්නම් මොහු මිලදී ගනි. සිවුරු, අටපිරිකරද මේ ලැයිස්තුවට ඇතුළත්ය. මෙය ක්‍රමයේ ඇති කිසිම වරදක් මට නොපෙනේ. තේ එකක් බුලත්විටක් සප්පායම්වී ඔහු පිටව යයි. කාටවත් කරදරයක් නැති මේ නිහතමානී මුසල්මානුවා ඒවා රැගෙන ගොස් මරදානේ අටපිරිකර කඩවලට දී නැවත මුදල් කරගනි.
මේ පන්සලේ සිටිනා යුගයේ මට ගලබොඩ පොඩි සාධු නම්වූ ගංගාරාමයේ නායක හිමියන් වරක් හමුවිය. ඒ ආනන්ද හිමියන් හමුවීමට පැමිණි දිනයකය. ගංගාරාමයේ සීමා මාලකය ඉදිවෙමින් පැවතියේ මේ අවදියේය. වාලුකාරාමයේ බණ මඩුවේ පිරිත් මංඩපය යට සුරක්ෂිත ගබඩාවක, පෞරාණික සහ ඉතා වටිනා යැයි සිතිය හැකි තිරිවානා බුදු පිළිමයක් විය. එය ලා කොළ පැහැයට හුරුබවත් මතකය. මමත් ප්‍රේමදාසත්, බන්දුත් ඔය පිළිමය අර යට ගබඩාවෙන් එළියට ගෙන පොඩි සාධුගේ මෝටර් රථයට පටවා දුනි. පසුව එය බේරේ වැවේ සීමාමාලකයේ තැන්පත් කර තිබුණි. පන්සල් යෑමට වැඩි කැමැත්තක් නොදක්වන මම ඉන් බොහෝ කාලයකට පසු වැඩිහිටියකු ලස සීමාමාලකය නැරඹීමට ගියෙමි. මට ඔය කිවූ බුදුපිළිමය තුළින් වාලුකාරාමයත්, ආනන්ද හිමියනුත් නැවත සිහියට නැගුණි.
ඒ කෙසේ වෙතත් වාළුකාරාමය පන්සලේ පෙරහැර රාජකාරී අවසන්වූ පසු වාර්ෂික දෙවොල්මඩු සහ ගිනිපෑගීමේ උත්සවය පවත්වයි. මෙහි ප්‍රධාන සංවිධායක කටයුතු කළේ දසනායක කපුමහතාගේ මූලිකත්වයෙනි. දෙවොල් මඩුවේ සහ ගිනිපෑගීමේ කටයුතුවල සංස්කෘතිමය වැඩ කොටස පැවරෙන්නේ ඉතාමත් ප්‍රසිද්ධ කපු පරම්පරාවකින් පැවත එන ඇරැව්වල කපු මහතාටය. ඇරැව්වල කපු මහතා නියම පොරකි. විහිළුවෙන් තහලුවෙන් කල්ගත කිරීමට කැමති, හීනියට අඩියක් පුඩියක් ගහන මොහු නායක හිමියන්ගේ කිට්ටුම හිතවතෙකි. ඇරැව්වල නන්දිමිත්‍ර නම් ප්‍රවීණ ලේඛකයා කපුමහත්තයාගේ සොයුරෙකි. මේ ඇරැව්වල කපු මහතා අති දක්ෂ නැටුම් ශිල්පියෙක් විය. පත්තිනි සළඹ නැටුමට පත්තිනි අම්මා ලෙස හැඩගැන්වූ විට ගැහැනියකට සමානය. ඇරැව්වල කපු මහතා සහ උසාවි නඩු කටයුත්තකටත් මේ පත්තිනි ඇඳුමේ කතාව ඈඳී තිබූ මුත් මතකය හරියටම නිවැරදි නැති නිසා ලියා තැබිය නොහැක. මෙය පුවත් පත් වලත් පළවූ බවත් මතක්වේ. ගරා යකා නැටුමටද උපන් හපනෙක් විය. ගොරොක් අතු දෙකේ අට්ටාලය මත නැග ඔහු දොඩනා කටවාචාල කථා ඇසීමට ගැහැණුන්ද බොහෝ කැමති විය. නායක හාමොදුරුවෝ ළඟපාත ඉන්නවා නම් වැඩේ තවත් උණුසුම්ය
ගිනිපෑගීමේ අවස්ථාවද අවට බොහෝ මිනිසුන්ගේ සිත් දිනාගත් අංගයක් විය. විශාල පන්සල් භූමියේ දේවාලය ඉදිරිපසින් ගිනිමැලය දල්වයි. ගිනිපෑගීමේ දවසේ මුලු කාලයම පුරා අර මෑණියෝ නම් සිටින්නේ බොහෝ චකිතයෙනි. ඒ බව පන්සලේ කවුරුත් දනී. ගිනි මත ඇවිදීම විද්‍යාත්මකව සිදුකළ හැකි බව හේතුවාදීන් පවසති. එය දේව භක්තියෙන් පේවී කළයුතු බලගතු ක්‍රියාවක් බව අනිකුන් තර්ක කරති. මම හේතුවාදින්ගේ අදහසට වඩාත් නැඹුරුවෙමි. ගිනි පෑගීමට නොයෙකුත් ආරූඪ කාරයෝ මෙදිනට පන්සලට පැමිණෙති. හේතුවාදියෙක්වත්, හරිහමන් දේව භක්තියෙක්වත් නොවනා පන්සලේ දේව මෑණියෝද එහෙන් මෙහෙන් කොහොම හරි ගිණිමැලයේ ඒ කෙළවරින් මේ කෙළවරට අඩියට දෙකට පැන ගනී. යටි පතුලක් පිළිස්සී දිය පට්ටා ආ සිද්ධියක්ද මට හොඳ හැටි මතකය.
ආනන්ද හාමුදුරුවෝ, ලංකාවේ සිටි දඹදිව වන්දනා සංවිධායකයින් අතර පුරෝගාමි චරිතයකි. වසරකට වරක් හෝ දෙවරක් වන්දනා නඩයක් රැගෙන දඹදිව යෑම ආනන්ද හිමියන්ගේ සිරිත විය. මෙය බොහෝ ආදායම් ගෙන දෙනා මාර්ගයක් සේම ඉතා වගකීමක් ඇති වැඩ පිළිවෙළකි. දන්නා හඳුනන අයගේ කටින් කට පණිවිඩ සහ පුවත්වත්වල පළකළ කුඩා දැන්වීම් හරහාද දිවයිනේ නොයෙකුත් පළාත්වල මිනිසුන් හාමුදුරුවන් සොයා පන්සලට පැමිණෙති. අන් සියලුම නේවාසික භික්ෂුන් හා ගිහි අයට වඩා ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ හැකියාව යම්තාක් දුරට පිහිටා තිබුණ නිසා මේ එන අයගේ හදිසි ගමන් බලපත්‍ර සඳහා ඉල්ලුම් පත් පිරවීම සහ අනිකුත් ලිය කියවිලි වල වැඩ කටයුතු කොටසක් මටත් පවරා තිබුණි. මම ඒ සියල්ල මැනවින් ඉටුකර දීමට සමත්විය. එක් වන්දනා වාරයක් අතරතුර දඹදිවදී එක් වැඩිහිටි කාන්තාවක් මියගිය සිද්ධියක් සමගම මේ දඹදිව වන්දනා සංවිධානය කිරීමෙන් ඉවත්වීමට සුදානම් බව නායක හිමියන් පැවසූ මුත්, ඉන්පසු කුමකින් කුමක් වූවා දැයි මම නොදන්නේ, මටත් පන්සලෙන් පිටවී යන්නට සිදුවූ නිසාය. මෙයට හේතුවත් වූයේ අනුන්ගේ හොර මගුල්වලට උදව් කිරීමට යෑමෙන්ය.
පන්සලේ රියැදුරු තැන වූයේ කඩවසම් පුද්ගලයෙක්වූ ගාල්ල පැත්තෙන් පැමිණි සෝමපාල අයියාය. ඒ වනවිට අවිවාහකයකුවූ ඔහුට, වැඩිමහල් ඥාති නැන්දනියක් හා අනියම් සම්බන්ධතාවයක් තිබුණා යැයි මා හට කියා තිබුණි. ඇය පදිංචිව සිටියේ පාදුක්ක හෝ දොම්පේ ප්‍රදේශයේ බව මට යාන්තමට මතකය. සෝමපාල අයියා නියම ජොලි පොරකි. ගැටවරයෙක් සහ විනෝදයට බරවු මා වැනි වයසේ වුන්ට මෙවැනි අයගේ කතා අසා සිටීමත්, ඒ ඒ දඩබ්බර ක්‍රියාවන් තමන්ගේ කරගැනීමටත් තිබුණේ මහත් උනන්දුවකි. සෝමපාල අයියා පන්සලේ කා අතරත් ජනප්‍රියවුණේ ඔවැනි වැඩ සහ කතා නිසාය. සිගරට් එක උරන්නේත්, ඇවිදින්නේත් එක්තරා රටාවකටය. සුදු සරම පැත්තට ව්න්න පොට හිටින්නට අඳින්නේත් අනිකුත් අයට වඩා කැපී පෙනෙන්නට විය යුතුය. ඇඟේ ඉණ පැත්තට සරමේ පොට ඇදෙන්නට තබා ඇඳීම එකල විලාසිතාවක් විය. සිදු කමිසය, සරමට යටකර අඳිනා මොහු තද කළු බඳ පටියක්ද ඊට උඩින් පලඳී. පන්සලේ මෑණියන්ගේ පවුලේ විවාහක ගැහැණු කෙනෙකු සමගත් එහා මෙහා වීමක් ඇති බවත් මට කියා ඇත. ඒ උකුළු මුකුළුවත් මම සියැසින් දැක ඇත. මම මේ සිද්ධිය දුටුවේ මොහු සමග මෑණියන්ගේ වැඩ කටයුතු සඳහා ඇයගේ නිවසට ගොඩවදින බැවින්ය. ඔවුන් පදිංචිව සිටියේ කිරුලපන පුස්තකාලය අසලින් ඇති පාරේ මහජන ක්‍රීඩාංගනයට යාබද නිවසකය. ජීවන් කුමාරතුංග විවාහ වෙන්නට පෙර පෙම්වතිය ෂෙරීන් බලන්නට එන්නේ ඔය පාරේම ඇයගේ නිවසටය. ජීවන් සතුව යමහා වර්ගයේ කුඩා මෝටර් සයිකලයක් විය. දක්ෂ ගිටාර් වාදකයෙක්වූ උපාලි සන්නස්ගල පදිංචිව සිටියේ මෑණියන්ගේ ගේ ඉදිරිපිටමය. උපාලිගේ සොහොයුරු විමල් සන්නස්ගල විවාහවූයේ මගේ පන්තියෙ මිතුරෙක්ගේ අක්කා සමග බැවින් මට මේ දේවල් හොඳ හැටි මතකය. ලේක් හවුසියෙ ක්‍රීඩා හා සමාජසේවා කටයුතුවලදී මුල් තැනක් ගෙන වැඩ කටයුතුකල විමල් අයියා දක්ෂ පාපන්දු ක්‍රීඩකයෙක් මෙන්ම ටේබල් ටෙනිස් ක්‍රීඩාවෙනුත් ලේක් හවුසියට ගෞරවය ලබා දුන් කෙනෙක් විය. මේ අයියා මලෝ දෙදෙනාම ඉතා කඩවසම් තරුණයින් විය.
නායක හිමියන්, මෑණියන් ඇතුළු ඒ කංඩායම දඹදිව වන්දනා ගිය සමයක සෝමපාල අයියා, උපතිස්ස හාමුදුරුවන්ටත් දන්වා පන්සලේ මෝටර් රථයෙන් දොම්පේ හෝ පාදුක්කේ හොර මගුලේ යන්නට මාවත් සහභාගි කරවා ගත්තේ ස්ත්‍රී නිමිත්තක් පෙන්වන පොරොන්දුව මතය. ඒ පොරොන්දුව ඉටු නොවුණා සේම, මට සිදුවූයේ කවුරුත් නැති පාළු තැනක නැවැත්වූ කාර් එක ඇතුළටවී පැය භාගයකට අධික කාලයක් ගත කිරීමටය. කෙසේ හෝ වේවා මේ ගමන එතරම් සුබ ගමනක් නොවන බව පන්සලේ ජේමිස් අයියාත් තවත් අයගේත් කසුකුසුවලින් පැහැදිලි විය. වැඩේ හරියටම හරිය. නායක හිමියන් පැමිණි පසු, සියල්ල ආරංචිවී හමාරය. එය කෙසේ වූවා දැයි මම නොදනිමි. මට එල්ලවූ චෝදනාව වූයේ නුගේගොඩට යනවා කියා ලබාගත් මෝටර් රථය වෙන කොහේ හෝ ගොස් පරක්කුවී පැමිණීමට හේතු දක්වා නොතිබීමය. මම එදාත් අදත් හොරෙන් යමක් කරානම් එල්ලා ගැසුවත් කියන්නේ නම් නැතිය. පාවාදීම මට හුරු නැති කාරියක් විය. සෝමපාල අයියාව රැකියාවෙන් පහ කෙරුණි. මට පෙන්නපු නැන්දාගේ ස්ත්‍රී නිමිත්තත්කුත් නැත. මට දැන් ඉන්න හිටින්න තැනකුත් නැත. මේවා හොඳ පාඩම්ය.
කරුණු විමසා සිටීමෙන් පසු, කාගේ අත හෝ පණිවිඩයක් යවා අපේ අම්මා පන්සලට කැඳවා මා නැවත රගෙන යාමට පවරන ලදි. ඒ මා පන්සලේ ගත කල අවසාන දිනය විය. මම සියල්ලන්ටම සමුදුන් අතර, අම්මාත් මමත් නැවත කොහේ යන්නේ දැයි සිතුවිල්ල තුළ අතරමං වුණි. මගේ පළමු නවාතැනවූ නැන්දලාගේ ගෙදරින් පිටව යන දවසේත් අම්මාත්, මමත් මෙසේම තනිවිය. එදා මම කුඩා එකෙක් බැවින් ඉදිරි පියවරයන් ගැන හැඟීමක් නොතිබුණු නමුත්, මෙදා මම ඊළඟට ගන්නා පියවර ගැන හැම මිනිත්තුවකම සිතන්නට පටන් ගත්තෙමි.
පසුව හමුවෙමු…

අවුල් වන්නට පෙර (23)…..පිචෑර් AND මියුසික්….

දවස් ගණනකට පසු ලැප් එක ගොඩදාගත්තේය. ඉරිදා පොළේ සිටි සමහරක් වෙළෙන්ඳන් මෙන්ම මේ රටේ ලැප්ටොප් හදන අයද බෙල්ල කපන්නට දක්ෂයෝය. මේ බව දන්නා මගේ හිතාදර මිත්‍රයා සමන්, දහසකුත් වැඩ රාජකාරී මැද මට එය නොමිලයේම අලුත්වැඩියා කර දෙන ලදි. මට වියදම් වුණේ අළුත් කී බෝර්ඩ් එකට ගිය මුදල පමණය. මට සමන් ලැප්ටොප් එක හදා දෙන ගමන් මම සමන්ට වත්තේ වැට හදාගන්නට අහිංසක උදව්වක් කෙරුවෙමි. සමන් උඹට බොහෝම ස්තූතියි මිත්‍රයා. මම දැන් නැවත ලියන්නෙමි.
මා මීට කලින් ලිව්වේ ඉරිදා පොළේ වෙළඳුන් සියලු වෙළඳාම් අහවර වී පිටත්ව යෑමය. එතනින් පසු ඇරඹෙන්නේ පොළ පවිත්‍ර කිරීමේ කටයුත්තය. මේ පවිත්‍ර කිරීමේ කටයුතු භාරව සිටියේ අප ගම්වාසිවූ පොළ රංජිගේ පවුලේ කට්ටියත්, සයිමන් පවුලේ අයත්ය. ඒ තිබූ මහා ඝෝෂාකාරී වටපිටාව සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ස්වරූපයක් ගෙන ඇත. මහා පාළු ස්වරූපයක හැඩ ගනී. අවට තේ කඩ දෙක වසා දැමීමට සුදානම්ය. පොළ භූමිය අතුගා පිරිසිඳු කිරීමට පෙර අප කිහිප දෙනෙක් පොළ වටේ රවුමක් ගහන්නේ වෙළඳුන්ට අතපසුවූ කාසි අහුලා ගැනීමටය. බිමට එලා ගන්නා පොලිතින් දවටන උඩට සල්ලි එකතුකර ගන්නා වෙළෙඳන්ට පොඩි පොඩි කාසි එහේ මෙහේ යාම නිරන්තුරුවම සිදුවේ. පොළ වටේ රවුමක් දෙකක් ව්මසිල්ලෙන් කැරකුණොත් රුපියල් දෙකක් තුනක් එකතුකර ගැනීම අපහසු නොවේ.
පොළ අතු ගෑ පසු ඉවතලූ බාගෙට තැම්බුණු එළවළු සහ පලතුරු කොටස් වෙනම ගොඩසකටත්, කඩදාසි, පොලිතින් වෙනම ගොඩකටත් එකතුකරනු ලැබේ. දැන් පැමිණෙන්නේ , හයිලෙවල් පාර සහ අවට නිතරම උලාකමින් ඇවිදින ගවයන්ගේ වාරයයි. පොළ ඝෝෂාව අහවර වෙනවිටම , ඉතිරිවෙන එළවළු පලතුරු බුදීමට මේ ගවයන් එන්නේ සංසාර පුරුද්දකට විය යුතුය. සයිමන්ලා, රංජිත්ලා පොළ අතුගා නිමවූ සැණින් ගවයින් පෝලිම් ගැසී , පොළ භූමියට විත් මේ ලෝකයට ප්‍රතිචක්‍රීකරනයේ සක්‍රීය දායකත්වය ලබාදීමට ඉතා ඉහළින් දායක වූවෝය. නමුත් අපි හරක් වන්දනාවේ යා යුතුද? මේ වන්දනා ගමනේ අපි වැරදි නිවැරදි යන ස්ථාන දෙකෙහිදීම වැරදිකරුවෝය. ජීවත්විය යුතු බොහෝමයක් මිනිසුන්ගේ ජීවිතවලට වටිනාකමක් නැති යුගයක, හරකුන් ගැන කතා කරන්නේ මොන හරකුන්ද?
මේ ගවයින්ට අයිතිකාරයින්ද සිටියෝය. නමුත් නිදැල්ලේ සැරිසැරූ ගවයින්ගෙන් නම් හයිලෙවල් පාරට අඩුවක් නොවීය. අයිතිකරුවන් මුන් හඳුනාගැනීම සඳහා, ඔවුන්ට ආවේනික සංඛේත හංවඩු ගසා තිබුනි. ඒ අතර “පිං” යැයි හංවඩු ගැසූ ගවයින් එකෙක් හෝ දෙදෙනෙක් විය. පිං ගොනා මස් කඩයකට දක්කන්නට උත්සාහකල පිටස්තරයෙකුට බඩ කට පුරා ගුටි කන්නට සිදුවූයේ ගමේ තරුනයන්ගෙන්ය. මසට හරක් සෑදීම ඕන රටක සිදුවේ. නමුත් පිංගොනා මස් කිරීම බලු නොවටී. එවැනි අයව එකලදී පවා සමාජය විසින් බරපතල දඬුවම්වලට භාජනය කරන ලදි. ගස් බැඳීමද ඉන් එක් අංගයකි. නමුත් රාජ්‍ය සේවකයකු තියා කිසිම මිනිසෙකු ගස් බැඳීම බල්ලන්ටත් නොවටිනා තිරිසන් ක්‍රියාවකි. මුන් ඇමතිවරුය!!!
රත්නසිරීත් මමත් ලහි ලහියේ දැන් සූදානම් වෙන්නේ චිත්‍රපටි බැලීමට හෝ සංගීත සංදර්ශනයක්, වාද බයිලා තරඟයක් ඇත්නම් එතනට ගාල්වී රාත්‍රිය නිදිමරා සිටීමටය. අප වටා තවත් කොලු ගැටව් කිහිප දෙනෙක් සිටියත්, රත්නේ වියදම් කරන්නේ මට පමණකය. ඔහු අත මුදල් ගැවසෙන බව අනිකුත් අය දැන ගන්නවාට ඔහු කැමති නොවීය.
චිත්‍රපට පිළිබඳ කතා කළහොත්, ඒ වයසේදී අපි දෙදෙනා තරම් පිචෑර් බලපු කොල්ලෝ දෙදෙනෙක් අවට නොසිටීහ. සතියකට දින තුනක් හෝ හතරක් මෙය අනිවාර්ය්‍ය. සමහර දිනවල හැන්දෑවේ 6.30 සහ රාත්‍රී 9.30 දර්ශන දෙකම, සිනමාහල් දෙකකට ගොඩවී නරඹන්නෙමු. රත්නසිරිට තිබුණේ පුදුමාකාර පිචැර් පිස්සුවකි. මටද එම රෝගය ගොදුරුවී තිබුණත් මම වාද බයිලා සහ සංගීත සංදර්ශන නැරඹීමට මහත් ඇලුම් කළෙමි. ඉන් වාද බයිලා ප්‍රදානය. නමුත් මූල්‍ය දායකයාට සවන් දීමට සිදුවීම අනිවාර්‍යය. නැත්නම් පිචැරුත් නැත මියුසිකුත් නැත.
මම ඉතා කුඩා කාලයේ තාත්තා සමග ගොස් නැරඹූ එකම සහ පළවෙනි චිත්‍රපටිය HATARI නම් ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටිය විය. එය නැරඹුවේ නුගේගොඩ ගම්සභාහන්දියේ ලැවිනියා සිනමා හළේය. තවමත් මට එම චිත්‍රපටිය මැවී පෙනෙන්නේ, එහි සිටි නළු නිළියන් නිසා හෝ එහි තිබු වීර වික්‍රමයන් නිසා නොව, තාත්තා අරන් දුන් බැදපු කජු පැකට්ටුව සහ අයිසි චොක් එක නිසාය. ඒ අතරතුර බීමට අවශ්‍යනම් ඔරේන්ජ් බාර්ලි බෝතලයක්ද සීට් එක යට විය. තාත්තාද මොනවා මොනවා හෝ බිව් බව දුටු මුත් මට ඒවායේ වගේ වගක් නොවීය. මට ඒවේලාවට අවශ්‍ය දෑ තාත්තා ලබා දී අවසන්ය.
අප දෙදෙනා වඩාත් ළංවූයේ බොහෝ පසුකාලීනව වීම නිසාම, අප ඔහුව නිවැරදිව හඳුනාගෙන ඇත් දැයි මට අප පවුලේ අය සමග සාධාරණ ප්‍රශ්නයක් තිබේ. සත්තකින්ම, තාත්තා ඔහුව තමන් විසින්ම හඳුනාගෙන තිබුණේ ඔහු නිවැරදි බවය. එය පට්ටපල් ආත්ම වංචාවකි. ඒ ඕනෑම කෙනෙක් වරද සඟවාගැනීමට කරන බොරුවය. අප සියල්ලෝම අඩු වැඩි වශයෙන් එසේය. ඒ ගති ලක්ෂණ එන්න එන්නම ඔහු පිළිබිඹු කරමින් සිටියේය. ඔහු පරිත්‍යාග කරගෙන ඇත්තේ ඔහුටමය. ඒ ඔහුගේ ආත්ම තෘප්තිය වෙනුවෙන්ය. ඒ මොනවා වුණත් මම පියකුවූ දින සිට මම නැවත ඔහු ගැන සිතන්නට පටන් ගත්තෙමි. මම පියෙක් වූයේ 1989 දීය. වරදක් නොකරපු මිනිසුන් සෙවීම ඉතා අපහසුය. හමුවූවිට සමාව දීම , අප විසින් මිනිසුන් හැටියට හදා වඩා ගතයුතුම ගුණාංගයක්ය. ඒ කෙසේ වෙතත් හටාරි චිත්‍රපටියේ රඟපෑ ජෝන් වේයින් නම් ඒ රංගවේදියා මට තවමත් මතකය. ඔහු පසුකාලීනවත් රංගනයේ යෙදුණු අති දක්ෂයෙක් විය. මට ජෝන් වේයින්ට වඩා අපේ තාත්තා ගැන හොඳට මතකය.
මගේ ඔමෙගාව නොහොත් අවුල් වන්නට පෙර මෙගාවේ තව කොටසක් මෙසේ ලියා අවසන් කරමි. ලියනවාට වඩා මම, උඹලා ලියන දේ කියවීමට ආශා කරන්නෙක් නිසා අදට මෙය කෙටි කරන්නේ අනිකුත් බ්ලොග් සතියකටත් වඩා කාලයක් කියවීමට බැරිවීම නිසාය. මම ඒ යුගයේ පිචෑර් සහ මියුසික් ගැන ටික දිනකින් ලියන්නෙමි.

Saturday, June 15, 2013

අවුල් වන්නට පෙර..(14)…සිංහයින් බලු වීම…

මම හංවැල්ලේ සිට පාසැල් යන අවධියේ, සුළු ගංවතුර තත්වයකදී පවා යටවෙන පහත්ගම ප්‍රදේශයට කිහිප වතාවක්ම ගංවතුරෙන් පීඩා විඳීමට සිදුවිය. මෙවැනි තත්වයන් තුලදී පහත්ගම ගම් වැසියන්ගේ සියළු දෛනික කටයුතු අඩාලවේ. ඔවුන් මහ පාරට ගමන් කරන එකම පිවිසුම වන මහා පන්සල අසලින් ඇති මාර්ගය තනිකර ජලාශයක් බවට පත්වන්නේ කැළනි ගඟ පිටාරය අවට සියළුම ප්‍රදේශයන්ට තදබල බලපෑමක් ඇතිකරමිනි. මෙය දින ගනන් හෝ සති ගනන් පවතින තත්වයකි. විශාල යකඩ ඔරුවක් භාවිතයට යොදවන්නේ ගම්සභාව විසිනි. අනික් විකල්ප මාර්ගය වන්නේ ඊරියගොල්ල හරහා ගොස් මහ පාරට ප්‍රවිශ්ඨ වීමය.
ඔරු පැදීම කෙසේ වෙතත් ඔරුවේ නැග එහා මෙහා යාම අප කාගෙත් විනෝදාංශය විය. කෙසෙල් කඳන් පාරු සැදීමට නම් කොල්ලෝ දක්ෂයෝය. වැටමාර හෝ ඇල්බීසියා යැයි කියනා ගසේ රිටි උල්කර කෙසෙල් කඳන් කිහිපයක් පසාරු වෙනසේ ඇතුලට යවා පාරු සාදා ගනී. මේවායේ යෑම දුශ්කර වුවත් විනෝදජනකය. නන්දේත්, ගුනේත් මමත් මේ කාලයෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගන්නේ නැවතත් ගංවතුරක් ජීවිතේට නොදකී යැයි විශ්වාසයෙන් යුතුව වෙන්නට ඇත. නමුත් එකල එවැනි අවස්ථා රාශියකට මුහුණ දෙන්නට සිදුවිය. ගංවතුර බැස යාමෙන් පසුව තවත් ප්‍රීතිමත් කාලයක් එලඹේ. ඒ වෙල් සහ අවට වගුරු බිම් වල ඇති කුඩා වලවල් වල ගංවතුර කාලයට පැමිනෙන මසුන් ඒක රාශීවී සිටින නිසා ඔවුන් අල්ලා ගැනීමට ඉතා පහසු වීමය. අප විනෝදයට මාළු මිරිකුවත් මේ දිනවලට අවට පලාත්වලින් පැමිනෙන ගම්වැසියෝ අහාරය සඳහාත් වෙළඳාම පිනිසත් මසුන් ඇල්ලීමට පුරුදුවී සිටියෝය.
සතියකට හෝ දෙකකට වරක් හංවැල්ලේ පොලටත්, විශ්‍රාම වැටුප් දිනයට පාදුක්ක පොලට යෑමත් සීයාගේ පුරුද්ද විය. ඒ යනවිට බොහෝවිට ඔහුත් සමග එහි යෑමට සිදුවේ. පාදුක්කේ ගමන නම් අනිවාර්ය්‍ය විය. බූන්දි, මස්කට්, පුහුල්දෝසී වැනි රසකැවිලිත් බැනියමක්, මේස් කුට්ටමක් හෝ යම්කිසි පාසැල් උපකරනයක් මගේ පැමිනීම වෙනුවෙන් ලැබෙන ප්‍රතිලාභයන්ය. පාදුක්කේ හෝ හංවැල්ලේ ඇති හොඳම තේ කඩය වෙත යන සීයා වාඩිවෙන්න යැයි කියා ඇති පදමට කන්නට බොන්නට අරන් දෙන්නේ උතුරායන ප්‍රීතියෙන්ය. කෑම බීම අරන් දීමටත් මා වෙනුවෙන් මුදල් වියදම් කිරීමටත් ඔහු කිසිදෙනක මසුරු නොවීය. ආච්චිලා සහ නැන්දලාටත් පල්ලෙහා ගෙදර පොඩි එවුන්ටත් තව මොනවා මොනවා හෝ රසකැවිලි ඔතා ගන්නා අපි ගෙදර එන්නේ රටක් රාජ්‍යයක් දිනූ එවුන් ලෙසය. මට වඩා සීයා ප්‍රීතියෙන්ය. මේ හැම සංග්‍රහයක්ම වෙනුවෙන් මා විසින් ගෙවිය යුතු වන්දියක් වේ. යන එන තොටේ පටන් පොලේද කඩවල්වලද හමුවෙන ඕනෑ එකාටත් එපා එකාටත් සීයා දොඩවන්නේ මා ගැන පුරාජේරුවය. මේවාට උත්තර බැඳීම මහාම මහා කරදරයක් විය. හංවැල්ලේ සීයාට ඒ ගැන වගේ වගක් නැත. ඔහු සමහරක් අයගේ විහිළුවට භාජනය වෙනවා දැයි මට කිහිප වරක් සිතී ඇත. සුරා සූදුවෙන් තොර සීයා සතුටු වූයේ ඔය පුරාජේරු දෙඩුමෙන් විය හැකි යැයි ගෙදර අයගේ මතය විය.
මේ කාල පරිච්ඡේදය තුල අපේ ගෙදරත් මහා විපර්යාසයන් රාශියක් සිදුවී ඇත. අපේ පවුලේ හත්වැනියා සහ අන්තිමයා බාල මල්ලී උපත ලබා ඇත. ඔහු ප්‍රසූථ කිරීමට ආසන්නවූ දිනයක මහා පාන්දර වාහනයක් සොයා ගැනීමට අපහසුවූ නිසා, තාත්තා අම්මාව රෝහලට රැගෙන ගොස් ඇත්තේ, පාරේ යන ලොරියකට අත දමා නවත්වාගෙන එහි ඉදිරිපස අසුනේය. ඒ කාලයේ හැටන්, බගවන්තලාව වැනි ප්‍රදේශවලින් තේ දළු, එලවළු සහ අනිකුත් ද්‍රව්‍ය රැගෙන යන ලොරි කොළඹ යන්නේ තල්දූව අවිස්සාවේල්ල හරහාය. ඒවා මහා පාන්දරම පිටවී කොළඹට විත් බඩු බා, නැවත කොළඹින් බඩුද පටවාගෙන හැටන්, බගවන්තලාව පලාත්වලට හැන්දෑ වරුවේ පිටත් වෙති. මා කියන මේ කාලයේ ඉතාම ප්‍රසිද්ධ භාන්ඩ ප්‍රවාහන ව්‍යාපාර තිබුනේ නම් ,එම්.වයි.හේමචන්ද්‍ර සහ පුත්‍රයෝ ඉන් ප්‍රමුඛයෝ වූහ. ඔවුන් සතු ලොරි විශාල ප්‍රමානයක් විය. අපේ ගෙදර බඩපිස්සාට උපත ලබා දෙන්නට අම්මාව රෝහල් ගෙන ගොස් තිබුනේ මේ ලොරියකය. මේ ලොරියේ රියදුරු තැන වූ පුද්ගලයා සුදු කමිසයෙන් සහ සරමින් සැරසී සිටිනා තාත්තාගේ වයසේ කෙනෙකි. තාත්තා සමග බොහෝසේ ලෙන්ගතුවූ ඔහු , සෑම ගමන් වාරයකදීම එලවළු මල්ලක් ගෙදරටදී , තාත්තා සිටීනම් දොඩමළුවී පොඩි අඩියක් ගසා යන්නටත් පුරුදුවී සිටියා මතකය. මේ එලවළු වැනි දෑ ලොරියේ රියදුරු බැවින් ඔහුට නොමිලේ ලැබෙනවා විය යුතුය.
මේ මොන දේ ලැබුනත් ගෙදර ආර්ථික ප්‍රශ්නවල නම් කිසිම අඩුවක් නැත. අඩුවක් කෙසේ වෙතත් එන්න එන්නම අපි අඩියෙන් අඩිය නොපෙනෙන ප්‍රපාතයකට ඇද වැටෙන බව නම් පැහැදිලිය. ගෙදර තිබු වටිනා බඩු මුට්ටුද පෙනෙන්නට නැත. ඒවා විකුනා දමා ඇතයි සිතනවා හැර වෙන කලයුතු දෙයක් නොමැත. ටික කාලයකට පෙර නුගේගොඩ ප්‍රදේශයේ යමක් කමක් ඇති ධනවත් පවුලක්වූ අප දැන් වෙනත් පලාතකට පැමින විශාල පවුලක් නඩත්තු කිරීමට සැබෑ අරගලයක් කරනා බව සක්සුදක් සේ පැහැදිලිය. තාත්තා ගන්නා පඩියෙන්, අර්ථ සාධක, අර ණය, මේ ණය ආදී වශයෙන් කපාගත් කල ඔහුට ඉතිරිවන්නේ ඉතා සුළු මුදලක් බව දන්නෙමි. අම්මාගේ අම්මා නොහොත් අපේ ආච්චී නොසිටියා නම් අප පවුලට කුමකින් කුමක් සිදුවේ දැයි දන්නේ අම්මාත් තාත්තාත් පමනි.
ගෙවල් කුලී අඩුකර ගැනීම සඳහා පිලියමක් වශයෙන් ගෙවල් මාරු කර, ඒ ආසන්නයේම ඇති කුඩා නිවසකට සංක්‍රමණය වී ඇත. මේ නිවස පිහිටා තිබුනේත් අවිස්සාවේල්ල- දෙහිඕවිට මාර්ගයේමය. කලින් සිටි තැනටත් වඩා තල්දූවට ආසන්නය. ප්‍රමානයෙන් කුඩා වූවත්, පාරට ආසන්නයේ කුඩා උස් බිමක තනා තිබු මේ නිවස අයිතිව තිබුනේ අර්සකුලරත්න නම් අවිස්සාවේල්ල ප්‍රදේශයේ පාරම්පරික පවුලකටය. ඔවුන්ගේ නිවස පිහිටියේ අප නිවසට ඉහලින් එකම වත්තේය. එම පවුලේ සිටියේ වයසක අම්මා සහ පුතුන් දෙදෙනෙකි. ඔවුන් ගෙදර කතාබහ කරන්නේ දෙමළ භාෂාවෙන් වුවත් සිංහල මැනවින් දනී. වැඩිමලා ජෝශප් නම්වූ මානසික දුබලතාවයකින් පෙලුන උස මහත තරුණයෙකි. අනිකා පර්සි නම් වූ බාල තරුණයාය. පොල් ගෙඩියක් අහුලාගන්නවා දැක්කත් පොල්ලක් අතින් ගෙන මහා හයියෙන් කෑගසමින් ජෝශප් රන්ඩුවට එයි. ඒ ඔහුගේ මානසික දුබලතාවය නිසා යැයි පසුව දැණ ගතිමි. රස්තියාදුවට කප් ගැසූ, බීඩි සිගරට් බොමින් කාලය කන නාස්තිකාරයා පර්සිය. මුළු වත්තම හොරු අරන් ගියත් ඌට වැඩක් නැත. මොවුන් ඒ පලාතේ සිටි යමක් කමක් ඇති උදවියය. මේ ඉඩමද අක්කර 8-10ක් පමන විශාලය. දූරියන්, මැංගුස්, ජම්බෝල, කජු, කොස්, දෙල්ද දැවමය වටිනාකමක් සහිත ගස් කොලන්ද රාශියකි. අප කාලයක් පදිංචිවී සිටි මේ නිවස ඉන් බොහෝ කාලයකට පසුව ඉතා මනරම් ආපන ශාලාවක් බවට පරිවර්තනය වී තිබුනේ අදහාගත නොහැකි ලෙසටය. ඒ මම තරුණ අවදියේය. තවමත් එය තිබෙනවාදැයි මම නොදනිමි.
රටේ ආර්ථික තත්වය නරක අතට හැරී ඇති බවත්, මිනිසුන් රජය කෙරෙහී දැක්වූ ප්‍රසාදය කඩා වැටෙන බවත් තාත්තාගේ කතා බහින් වැටහේ. ලඟදී පවත්වන්නට යන නොබැඳි ජාතින්ගේ සමුළුවක් ගැනත් කතාබහය. ඒ ගැන පසුව ලියමි. අප පදිංචිව සිටි නිවසේ , විශාල ඉඩමේ අපට අවශ්‍ය දෙයක් වවා ගැනීමටත්, ඕනෑම දෙයක් භුක්ති විඳීමටත් ඉඩකඩ සලසා තිබුනේ අපේ අම්මාත් නිවස හිමි කාන්තාවත් ඉතාම කුළුපග වීම නිසාය. අම්මා හැකි හැම අවස්තාවකම ඇයගේ සුළු සුළු ආවතේව කටයුතු කරදෙයි. හංවැල්ලේ සිට පැමිනෙන පියරත්න සමග එකතුවී තාත්තා එක පැත්තක් පිරෙන්නට මඤ්ඤොක්කා සහ බතල වගා කරා මතකය. බත් වෙනුවට බතල මඤ්ඤොක්කා, කොස්, බතල අපට පිහිටවූ බව , ගෙදර නොසිටියත් මම දණිමි. ආච්චීටත් කුඩාම අයටත් පමනක් බත් වෙන්වූ කාලයක්ද විය. ආච්චීගේ බත් පත අපටම බෙදා ඇය දුක යනු හඬා වැලපිය යුතු දෙයක් නොව, දරාගත යුතු දෙයක් බව පසක් කරගෙන තිබුනි. ඇය කොහේ හෝ සිට අප දෙස බලා සිටිනා බව මම අදත් විශ්වාස කරමි.
තාත්තාගේ අඩිපුඩි ගැසීමත් බොහෝ දුරට සීමාවී තිබුනි. ඒ නම් අතපය දිග හැර වියදම් කරන්නට මුදලක් ඔහුට නොලැබෙන නිසා විය යුතුය. ඔහු කාර්ය්‍යාලයෙන් බැහැර කරනා පාවිච්චි කල කඩදාසි තොග පිටින් රැගෙන විත් කඩදාසී බෑග් සෑදීමේ වැඩක්ද පටන් ගති. මේව ගෙදර වියදමට අලගු තබන්නටත් මදිවිය. තාත්තාට කියා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියුමක් ලියාගන්නට හෝ රක්ෂණ වැඩක් කරගන්නට එන කෙනෙක් , රැගෙන එන්නේ අරක්කු බෝතලයක්ය.වෙන මොනවා ගෙන ආවත් එපා කියන තාත්තා ඒකට නම් කවදාවත් එපා කිව්වේ නැත. නැති කලට ඔහොමය. ඒ ලෝක ස්වභාවයයි.
අප නුගේගොඩ පදිංචිව සිටින කාලයේ සිටම අප සතු ඉතා පෞරාණික ගෘහභාන්ඩ සහ විශාල පෙට්ටගමක් පිරෙන්නට ඉතා වටිනා පිඟන් සහ වීදුරු භාන්ඩ එකතුවක් විය. මේවා අද තිබුනා නම් මිල කල නොහැකි තරම් වටිනා යැයි මට සිතෙන්නේ, අද මා ජීවත්වෙන ප්‍රදේශයේ කෞතුක භාන්ඩ එකතු කරන තැන්වලද මේ හා සමාන භාන්ඩ දක්නට ලැබෙන නිසාය. අප සතුව තිබූ මේ සියල්ලක්ම එකින් එක විකිණී අවසන් විය. මේ අතර අප සියල්ලක්ගේම සිත්ගත් මිලකල නොහැකි අපූරු භාන්ඩයක් විය. ඒ නම් ඉතා වටිනා දැව අරටුවකින් නිර්මාණය කල කිලෝ 25ක් පමන බර ඇති සිංහයෙක්ය. කුළු හරකෙකුව දඩයම් කර එය ඉදිරිපස පාදයකින් පාගාගෙන, ගාම්භීර ලෙස දත් විලිස්සාගෙන ඉදිරිය බලා සිටිනා මේ සිංහයාගේ උල් දත් දෙක ඇත් දළ කොටසකින් නිමවා තිබුනී. අප කුඩා කල මේ සිංහයාගේ පිට උඩ නැග සෙල්ලම් කිරීමට පුරුදුව සිටියා මතකය.
අම්මාගේ පිය උරුමයෙන් ලැබුන මේ ගාම්භීර සිංහයා, එදා අපේ තාත්තාගේ යහළුවකුගේ පුශ් බයිසිකලයේ පිටුපස ඇති බඩු බැඳගෙන යන යකඩ පට්ටම උඩ, ගෝනියකින් වසා උඩුබැලි අතට බැඳ තිබුනේ, සීයාගේ පරම්පරාවේ අවසන් මතක සටහනද අපට අහිමි කරමිනි. සීයා සිටියානම් මේ කිසිවක් මෙලෙස සිදුවන්නේ නැත. එය අවට පදිංචිව සිටි ධනවත් පවුලකට සාමන්‍ය මුදලකට උගස් කර තබා ඇත්තේ නැවත බේරා ගැනීමේ අදහසින් විය යුතුය. පසු කාලයකදීත් එම නිවසේම ඒ ප්‍රතාපවත් සිංහයා ලැගුම් ගෙන සිටියේ නිවසේ රජු මම වෙමි යන ගාම්භීරත්වයෙන්මය. දූවිලි වදිනවාට සැටින් වර්ගයේ රෙදි කඩකින් වසා තිබූ මේ සත්වයා උපහාසයෙන් හෝ අපහාසයෙන් අප දෙස බලා සිටියා යැයි මගේ හිතට තදින් දැනී තිබේ. ඉන් පසු කිසිකලකත් ඔහු අප සතු නොවීය.
නැතිවූ දේවල් ගැන හඬා වැටී පලක් නැත. මේ ගැන අපේ ආච්චී කිව්වේ……බලුවී ඇති ඉඩ කඩක සිංහයින්ට ඉඩ නැති බවත්, ඌ උගේ නම්බුව රැකෙන තැනකට යා යුතු බවත්ය. ආච්චීගේ දෑසින් කඳුළු වැටුනාදැයි මම නොදණිමි. නමුත් ඇය සිතින් හඬන්නට ඇත.
ආච්චී නිවැරදිය… මුදල් නොමැති තැන සිංහයෝත් බලු වෙනවාය. මිනිස් සමාජය හුරුවී ඇත්තේ එලෙසය. පුදුම විය යුතු නැත.

අවුල් වන්නට පෙර (10)……වනාත පාරේ ගෙවල් පේලිය.

           මීට දින තුන හතරකට පෙර BBC යේ Panorama වැඩසටහන තුලින් Malala Yousuf Saif දැරිවිය ගැන වාර්තාමය වැඩසටහනක් නැරඹුවෙමි. ඇය ලොවට හඬගා කියන්නේ , ම්ලේච්ඡ තලිබාන් ත්‍රස්ථවාදීන් විසින් පාකිස්තානයේ ගැහැණු දරුවන්ට අධ්‍යාපණය සඳහා පනවා ඇති තහංචියයි. මේ එඩිතර දියණිය මේ කාරණාව සම්බන්ධව ඇති ජීවමාණ සංඛේතයයි. ඇයට වයස පහලොවක්වූ ගිය වසරේ මෙවන් දිනයක තලිබාන් වෙඩි ප්‍රහාරයකින් ඇය තම ජීවිතය ගලවාගත්තේ එංගලන්තයට ස්තූතිවන්නටය. පාකිස්තානයේ සිට එංගලන්තයට ගෙන්වාගත් ඇයගේ මියයමින් තිබු සිරුරට ජීවය ලබාදුන්නේ බරපතල සැත්කම් කිහිපයකින් පසුවය.ඇය දැන් බර්මිංහැම් නුවර අධ්‍යාපණය ලබමින් සිටී.  ඇය කල එකම වරද ගැහැණු දරුවන්ට ඉගෙණීමේ නිදහස ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලා Anonymous Blog එකක් ලිවීමත්, ඒ සඳහා පෙනී සිටීමත්ය. මැයට උපහාරයක් ලෙස මහ රැජිණ හමුවී සාකච්ඡා කිරීමට ආරාධණා ලැබුණු අතර, ඇය අද  අමෙරිකානු ජනාධිපති බරක් ඔබාමා සමගද වයිට් හවුස් හී සාකච්ඡවකට සහභාගි විය. ඒ අතරතුර ම්ලෙච්ඡ ත්‍රස්තයින් විසින් නැවත මරණ වරෙන්තුවක් නිකුත් කර ඇත. මේ සටහන මා ලියා තැබුවේ ලෝකවාසී සියළු දියණියන් වෙනුවෙන් ඒ දියණියට උපහාරයක් වශයෙන් සහ අධ්‍යාපණයේ වටිනාකම සඳහන් කිරීමටත්ය.
    මගේ අධ්‍යාපණ ගමන් මගද නොයෙකුත් බාධක දුෂ්කරතා මැද දිවගිය ගමනක්ය. ලොකුඅම්මාගේ පැමිණීම සහ අනෙකුත් කටයුතු සමථයකට පත්වූ පසුදින අම්මාත් මමත් නැවත දෙල්කඳ නැන්දාගේ ගෙදරට පැමිණියේ වරදට සමාවගෙන නැවත පාසල් යාම පටන් ගැනීමටය. මා අතින් වරදක් සිදුවී ඇති බැවින් නැවත එහි යාම තදබල තිගැස්මක් හා කුතුහලයක් දනවන්නක් විය. කෙසේ නමුත් අප එහි පැමිණි පසු දක්නට ලැබුනේ තත්වය එතරම් හොඳ නැති බවය. මා එක්වරම කාමරයට ගිය විට දක්නට ලැබුණේ මගේ සියළුම පොත්පත්, ඇඳුම් කැඩුම් ආදීන් මනාව සූට්කේස් තුල අසුරා ඇති බවය. මේ බව නොදත් අම්මා, නැන්දාට සියළු කාරණා පහදා දී, මටද සමාව ගන්නා ලෙස කියා සිටියත් වැඩේ හරිගිය නැත්තේ ගෙදර සියල්ලෝම මා නැවත එහි රඳවා ගැණීමට අකැමත්ත පලකර සිටි නිසාය. ඔවුන් නිවැරදිය. සත්තකින්ම මම වැරදිය.
   ඇතිවූ තත්වය ගැන එතරම් වැටහීමක් නැති මට, මෙතැනින් පිටවීම නම් මහා අස්වැසිල්ලක් විය. නමුත් අම්මා පසුවූයේ වේදනාත්මක සිතුවිලි සමුදායක් සමග බව මට තේරුනේ ඇයගේ දෙනෙත් කඳුළින් බරව තිබූ නිසාය. අපි අපේ සූට්කෙස්ද රැගෙන මහපාරට පිවිසුනෙමු. මේ හැන්දා වරුවය. අපි අතරමංවූවා දෝ යැයි හැඟීමක් මටද ඇතිවිය. මෙවන් තත්වයක් ඇතිවේ යැයි අම්මා කිසිවිටෙකත් නොසිතන්නට ඇත. ඒ ප්‍රදේශයේ අවට අපගේ ඇති හැකි නෑදෑයින් කොපමන සිටියත් අම්මා තීරණයක් ගෙන ඇති බව මට වැටහිනි. ඇය අසල ඇති සිල්ලර කඩයකට ගොස් සීනි, පිටි, බිස්කට්.තුනපහ මල්ලක් මිලදී ගෙන මාවත් කැටුව ඒ අසල ඇති වනාත පාර දිගේ ඇවිද ගියේ මම්මා නමින් හඳුන්වන අපේ ආච්චිගේ යෙහෙළියකගේ නිවස දෙසටය.
          මම්මාගේ නිවස පිහිටියේ වනාත පාරේ කුඩා පාසල පසුකර පේන මානයේ ඇති ගෙවල් පේලියේය. මෙය කොළඹ නාගරීක ගෙවල් පේලියක් මෙන් අක්‍රමවත් නොවීය. ඉඩම් හිමියා විසින් සාමාන්‍ය පහසුකම් සහිත ස්ථීර ගෙවල් අටක් හෝ දහයක් මෙහි නිමවා කුලියට දී තිබුනි. මම්මා යනු අපේ ආච්චීගේ වයසේ ගැහැණියකි. ඇය ඉතා කාරුනික බව මම බොහෝ කලකට පෙර සිට මම දණිමි. ඇය ආච්චීගෙන් මුදල් ගණුදෙණු කරගන්නා බව දැක තිබුණි. ඇයත් .අපේ අම්මා වයසේ ඇයගේ අවිවාහක දියණියත්, මගේ වයසේම ගාමිණි නම් ඔවුන්ගේ ඥාති පුත්‍රයාත් එම නිවසේ විය. මොවුන්ටද හරි හමන් ආදායම් මාර්ගයක් නොවුනත් මම්මාට යම්කිසි විශ්‍රාම වැටුපක් ලැබුනි.
    අද සිට සතියක් දෙකක් යනතුරු මගේ තාවකාලික නවාතැන් පොල මෙතැන විය. මිළදී ගත් සියල්ල මම්මාටත් කුසුමාටත් බාරදුන් අම්මා බොහෝ වේලාවක් සතුටු සාමීචියේ යෙදී යන්නට පිටත් විය. මට අදටත් අමතක නොවන සිදුවීම නම්,ඇය තමන් සන්තකේ තිබූ සියළුම මුදල් වලින් බඩු මුට්ටු ගත්තා මිස, නැවත ගෙදර බලා යන්නට බස් ගාස්තු තබාගෙන ඇත්තේ අඩුවෙන්ය. අපේ අම්මාගේ ඔළුව යකාගේ කම්මල මෙන්  තිබුනා විය යුතුය. දැනුත් ඒ මුහුණ මට මැවී පෙනේ. නැන්දලාගේ ගෙදරින් පිටවූ පසු සිට ඇය ගත කරේ යම්කිසි අවිනිශ්චිත ස්වභාවයකින්ය. මෙය තේරුම් ගත් මම්මා නොමසුරුව ඇයට යම්කිසි මුදලක්දී, නැවත ඇයගේ කුඩා පසුම්බිය හැර මගේ අතටද කීයක්ද දුන්නේ ඔන්න අම්මාටයි පුතාටයි දෙන්නටම දුන්නා යැයි පවසමිනි. මේ සිද්ධිය මට කවදාවත් අමතක වන්නේ නැත. අම්මා පිටත්ව ගියාය.
    මගේ වයසේම කොළුවෙක් වූ ගාමිණි ඉගෙණගැනීමට තියා කිසිම වැඩකට උනන්දුවක් ඇති එකෙක් නොවීය. මට මම්මලාගේ ගෙදර කිසිම කරදරයක් නැතිමුත් මගේ සෙල්ලම් ලෝකයේ එකම සාමාජිකයා ගාමිණිම පමනක් විය. මොහුට පාඩම් කියා දීමද මට පැවරුණු අතර, පොතක් අතට ගෙන පාඩම් කරමු යැයි කිවු සැණින් එක් අතක ඇඟිල්ලක් කටේ ගසා වේගයෙන් ඉරීමටත්, අනිත් අතින් කළිසම අස්සට අත දමා ජුන්ඩා පිරිමදිමින් මෝඩ පහේ සිනහාවක් දමා විකටයෙකුසේ හැසිරීම මොහුගේ පුරුද්දක් විය. බොහෝ අපල උපද්‍රව ඇතැයි කියා කළු නූලක එල්ලූ රන් පැහැති සුරයක්ද මොහුගේ ගෙලේ විය. මූට නම් ඉගෙණගැනීමට කිසිම උවමනාවක් නැත. උදය වරුවේම කාලගෝට්ටියකි. ලඟම තිබූ පාසලට පිටත්කිරීමට මොවුන් නොගන්නා උත්සාහයක් නැත. ගාමිණීගේ අවසාන තුරුම්පුව බෙල්ලේ පලඳා ඇති සුරය කඩා ගලවා දැමීමය. මම්මාටද කුසුමාටද මෙය තරම් බිය ගෙන දෙන්නක් තව නොවීය.සුරය ගලවා තැබීම ගාමිණිගේ ජීවිතයටද හානි ගෙනදෙන්නක් බව කවුරුන් හෝ මොවුන් රවටා ඇත. ඌ පාසල් ගියේ ඌට හිතුන දිනක කැමති වෙලාවටය.
    වනාත පාරේ ගෙවල් පේලියේ සති දෙකේ තාවකාලික නැවතුම්පලට දැන් මාස තුන හතරක් ගෙවී ගොස් අවසන්ය. මගේ පාසල් ගමනද නොකඩවා කෙරීගෙන යයි. පාසල් පයිප්පයේ වතුරත් පංතියේ එවුන්ගේ කෑම බෙදා ගැණීමත් නිසා, දවල් ගෙදර එනකම් මම ෆිට්ය. අපගේ ආච්චීගේ විශ්‍රාම වැටුප ඇය මියයන තෙක්ම ලබාගත්තේ නුගේගොඩ ප්‍රධාණ තැපැල් කාර්යාලයෙන්ය. කිසිම විටකත් එම කටයුත්ත අවිස්සාවේල්ලට හෝ අන් තැනකට මාරු කර ගැණීමට ඇය විරුද්ධ විය. ඇය එතරම්ම නුගේගොඩට ඇල්මක් දැක්විය. එය ඇයගේ මාසික චාරිකාව විය. මහනුවර කටුගස්තොට පලාතේ කෙනෙක් වුවත්, සීයාගේ ගම්බිම්වූ නුගේගොඩට ඇය මහත් රුචියක් දැක්විය. පැන්ෂන් එක ගැණීමට නුගේගොඩට එන්නේ මිතුරු ඇසුරටත් සතුටු සාමීචියටත්ය. ඉහල තල්දූව ඇයට එතරම් ගෝචර නොවීය. මාසිකව යෙදෙන මේ ගමනේදී ඇය ඉන්ද්‍රක්කා හෝ අම්මා සමග පැමිණේ. මට අවශ්‍ය සියළුම දේද, බස් සීසන් එකද, මම්මාට මුදල්ද බඩු මුට්ටුද ලබාදෙන ඇය පිටත්වෙන්නේ හැඬූ කඳුළෙනි. නුගේගොඩ හුලං ගේ කඩෙන් පෑනක් පැන්සලක් වරදින්නේ නැත. 
     දෙමව්පියන්ට මා නවතා තැබීම සඳහා තවත් තැනක් සොයා ගැණීමට නොහැකිවීම නිසාත්, දරුවන් හයදෙනෙක් සමග පවුලක්, ගෙවල් කුළීත් සමගම නඩත්තු කිරීමත් ලෙහෙසි පහසු නොවන බවත් මම්මාගේ සහ ආච්චීගේ කතාබහින් මම වටහාගෙන සිටියෙමි. තාත්තා දැන් අවිස්සාවේල්ලේ පැත්තේ දේශපාලන වැඩය. බොනී ජයසූරිය අවිස්සවේල්ලේ මන්ත්‍රීය. වාසුදේව, චන්ද්‍රා කුමාරගේ තාත්තාගේ දේශපාලන සගයින්ය. ආච්චී කියන හැටියට නම් දේශපාලනය, මිතුරු ඇසුර හැර වෙන කිසිම දෙයක් ගැන තාත්තාගේ උනන්දුවක් නැති ගානය. මම්මා සහ කුසුමාගේ ඇවටිල්ල වුයේද මා එහි නැවතී සිටීම ගාමිණිගේ යහපතටද සුදුසු බවය. මගෙන් ගාමිණීට සිදුවුනු යහපතක් නැත. ඌ ගාමිණීම විය. කුණුහරුපයෙන් කෑගසීම නම් මදකට සීමා විය. බොහෝ කාලයකට පසුව මට මොහු හමුවිය. ප්ලේන්ටියක් සිගරට් එකක් සප්පායම් වෙන ගමන් සුරය ගැන ඇහුවෙමි. මේ තියෙන්නේ ඉලව් යෝණිය කියා සුරය ඇද පෙන්විය. කටක් ඇරියොත් කුණුහරුපය. වැඩ කරන්නේ හාබර් එකේ සහායක්යෙක් ලෙස බව පැවසීය. අස්සට අත නොදැම්මත් කළිසමට උඩින් ජුන්ඩා පිරිමදිමින් සිටියේය. ඒක උගේ සංසාර පුරුද්ද විය යුතුය. මම ඌට කැමතිය. උගෙන් කාටවත් කරදරයක් නැත.
මේ අතරතුර දවසක් අපේ තාත්තාගේ තාත්තා(හංවැල්ලේ සීයා) ඔහුගේ විශ්‍රාම වැටුප් ලිපි ගණුදෙණුවකට නුගේගොඩට පැමිණ, මා බැලීමට මගේ පළමු නවාතැනවූ නැන්දාගේ නිවසට පැමිණ ඇත. මා එහි දැන් නොමැති නිසා, සිටිනා තැන සොයාගෙන මම්මාගේ නිවසට පැමිණියේය. දැඩිසේ කෝපයටත් කම්පාවටත් පත්ව සිටි සීයා, අපේ තාත්තාටත් අම්මාටත් නොසෑහෙන්න දොස් පැවරීය. මේ සියළුම දේට වගකිවයුත්තේ තාත්තාගේ නාස්තිකාර හැසිරීම් රටාව බවත්, අම්මා තාත්තාව හුරතල් කරනවා මිසක් ඔහුව යහමගට නොගන්නා බවත් පැවසීය. අම්මාට කලහැකි දෙයක් නොතිබුණි. සීයාට ඔහුගේ එකම පුත්‍රයා ගැන ඇත්තේ තදබල කේන්තියකි. ඒ කේන්තියට සාධාරණ හේතු රාශියකි. මේ කතාබහේ අවසාණ ප්‍රතිඵලය වූයේ උන්ට ළමයා ගැන උනන්දුවක්, තැකීමක් නැත්නම් කාගේවත් තැන්වල නැවතී සිටීමට අනවශ්‍ය බවත් ,මට හංවැල්ලේ සිට පාසල් යාමට සුදානම් වෙන්නට සිදුවන බවත්ය. සීයාගේ ලෝකයේද ලොකුම වීරයා මම විය. සීයාගේ ගම් පලාතේ පහේ සහ හතේ ශිෂ්‍යත්ව දෙකම සමත් එකම කොළුවා මම විය. ඊටත් වඩා සීයාට ආඩම්බරය ඒ හතර ගම් මායීම්වලින් රාජකීය විදුහලට යන කොළුවන් දෙදෙනාගෙන් එකෙක් මම වීමය. අනිකා පහත්ගම “අබේසිංහ වලව්වේ” ලොකු පුතාය. සෙස්ස පස්සට…..