Thursday, February 27, 2014

අවුල් වන්නට පෙර (31)…පන්සලේ කාලි මෑණියෝ

නිවන්තිඩියේ ආනන්ද නායක හිමියන්ට ගෝල හිමියන් තුන්දෙනෙක් සිටි බව මම දන්නෙමි. ඔවුන් කිසිවෙක් තව දුරටත් පැවිද්දන් නොවේ. විශ්ව විද්‍යාල ජීවිතය අවසන්වූ පසු ඔවුන් සිවුරු හැර පියා දමා ගිහි ජීවිතයට පියමන් කලවූහ. අද මහාචාර්ය්‍ය චන්දිම විජේබංඩාරයන් එදා ආනන්ද හිමියන්ගේ පැවිදි ගෝලයෙකි. ජ’පුර උප කුලපතිව සිටි මෙතුමා පසුව නවක වධයට විරෝධය පෑමක් ලෙස තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වූ බව අසා ඇත්තෙමි.ප්‍රේමරත්න තිරාණගම නමින් පසුව දක්ෂ නීතිවේදියෙක් වූයේ ආනන්ද හිමියන්ගේ පැවිදි ගෝලයෙකි. කල්‍යානන්ද තිරාණගම නීතිවේදියා හා පටලවා ගත යුතු නොවේ. විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනයක් නොලැබූ හිරණ සීවලී නම් වූ පැවිදි ගෝලයාද අවසාන වශයෙන් තිලකරත්න නමින් උපැවිදි විය. ඔහු එතරම් සාර්ථක ලෙස ගිහි ජීවිතයට අනුයුක්ත නොවූවා යැයි හිතන්නේ, පසු කාලයේදීත් නායක හිමියන්ගේ උදව් පදව් සහිතව කාලයක් ගත කල නිසාය. ගිහියෙකු ලෙසත් පන්සලේ කාලයක් ජීවත් විය.
ප්‍රසිද්ධ ගල්ලෙන රජමහා විහාරධිපති සහ එම පිරිවනේ පරිවේනාධිපති රාජකීය පණ්ඩිත පෝරුවදණ්ඩේ සුමන හිමියන්ද සිවුරු හැර නොගිය, වාලුකාරාමයේ නැවතී සිට විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ලැබූ හිමි නමකි. අදටත් පරිසර හිතකාමි ජීවිතයක් ගෙවමින් ශාසනික සහ ශාස්ත්‍රීය වැඩ කොටසක්ද ඉටු කරමින් ජීවිතයේ සැඳෑ සමය ගෙවයි. දැනට ප්‍රංශයේ සංඝනායක ආචාර්ය්‍ය පරවාහැර චන්දරත්න හිමියන්ද එකල නේවාසිකව වැඩ සිටි හිමිනමකි. එදා වාලුකාරාමයේ වැඩ සිටී අදත් පැවිදි ජීවිත ගෙවන තවත් හිමිවරුන් දෙදෙනෙක් සිටී. නුවර එළිය නිල්දණ්ඩාහින්නේ පණ්ඩිත හාමුදුරුවන් ඉන් එක් අයෙකි. එදා කාලයේ මෙහිමියන් ඉගෙනීමට අමතරව ගුවන් විදුලි යන්ත්‍ර අලුත්වැඩියා කිරීමට හපනෙක් විය. ඒ දිනවල රූපවාහිනි නොවීය. නරාවල සුධම්ම නම් වූ අනිත් හිමියන් ගාල්ලේ පෝද්දල පැත්තේ විහාරාධිපති කෙනෙක්ය. විච්ත්‍ර ධර්ම දේශකයන් කෙනෙක් වූ මෙහිමියන්, පිණ්ඩපාතයේ යෙදී අහාර පාන සොයා ගත් කෙනෙක් විය. මෙහිමියන්ගේ වැඩිමල් සොයුරාගේ විවාහ මගුලට මමත් නරාවල නිවසට ගිය බව මතකය.
මේ පන්සල හා සම්බන්ධකම් පැවැත්වූ අවට විහාරාස්ථාන අතරින් නුගේගොඩ නාලන්දාරාමය, කිරුළපොන බලපොකුණේ පන්සල, බෙල්ලන්විල රජමහා විහාරය, මරදානේ මහාබෝධි විහාරය මුල් තැන ගනී. මෙකී විහාරයන්හී වැඩ විසූ බොහෝ ස්වාමින් වහන්සේලා ගැන මට අදත් මතකය. නාලන්දාරාමාධිපතිව වැඩ විසු නායක හිමියන්ගේ පැවිදි ගෝලයෙක් වූ තීනියාවල පාලිත හිමි නිතර වාළුකාරමය ඇසුරු කෙරු කෙනෙක් විය. වර්තමානයේ නාලන්දාරාමාධිපති පාලිත හිමියන් එජාපයේ ප්‍රබල චරිතයක්ය. මෑතකදී සනත් ගුණතිලකට තාවකාලික පැවිද්ද ලැබුණේ මෙතුමන් අතින්ය. තීනියාවිල පාලිත හිමියන්ගේ පැවිදි සොහොයුරා ඉහළ කරගහමුණේ උපතිස්ස නම් විය. මොහු රජ වැඩ කාරයෙක් බව කිව යුතුමය. ආනන්ද නාහිමියන්ගේ ගෝලයින් සියල්ලම උපැවිදිවූ නිසා උපතිස්ස හාමුදුරුවෝ ,වාලුකාරාමයට සින්නක්කර විය. ආනන්ද හිමියන් ඔහුව තමන්ගේම ගෝලයෙක් ලෙස සැලකිය. ආනන්ද හාමුදුරුවන්ටත් වඩා දක්ෂ කැරම් ශූරයෙක් විය. මමද අපේ තාත්තා මෙන්ම කැරම් ක්‍රීඩාවට ඇල්මක් දැක්වූයේ ඔය පන්සල නිසා බැව් කිව යුතුය. උපතිස්ස හිමි මෝටර් රථ, විදුලි කාර්මික වැඩ, රේඩියෝ රෙපයාර් වැඩ ආදි නොයෙකුත් දේ කෙළ පැමිණියෙකි. පන්සලේ කාර් එකේ පොඩි පොඩි අලුත් වැඩියාවන් කළේ මෙහිමියන්ය. රියැදුරු සෝමපාල අයියාට ඕවා කියා දුන්නෙත් එයාමය. හැබැයි පාරේ වාහන පැදවුයේනම් නැත. තදින් දුම් පානයට ඇබ්බැහිව සිටි ඔහුගේ සිගරට් වලට විදීමට මමත් ප්‍රේමදාසත් මැලි නොවූහ. පසු කාලයක සිවුරු හැර ගොස් ජපානයේ පදිංචිව සිටි බවත්, එයින් පසු අදටත් ලංකාවේ සිට මෝටර් රථ ආනයනයේ ඉහළින් සිටිනා බවත් මම අසා ඇත්තෙමි. දැන් ජපානයේ සංඝ නායක තනතුර දරන බානගල උපතිස්ස හිමි වෙන අයෙකි. එහිමියන්ද වාළුකාරාමය හා සබඳකම් පැවැත්වූයේ, ඉන්දියාවේ මහබෝධි සමාගම වෙනුවෙන් අනගි දායකත්වයක් සැපයූ හැඩිගල්ලේ නායක හිමිගේ මුල්ම ගෝලයෙක් නිසාම බව මතකය.
පන්සල් භූමියේම, මහානාම විදුහලේ පුංචි ගේට්ටුව අසල ලැලි වලින් ආවරණයවූ, ලෑලි මේස සහ ලෑලි බංකු වලින් සෑදු තේ කඩයක් තිබුණි. මෙය පවත්වාගෙන ගියේ පන්සලේ බහුබූත දේවාල වැඩ කටයුතු කල පෙරේරා මෑණියෝ යැයි හැඳින්වු ගැහැනියයි. බොරු ආරුඩයකින් දේව විස්මයන් සහ නොයෙකුත් සෙප්පඩ විජ්ජාවන් කල ඇය මේ යුගයේදී පන්සලේ පරිපාලන කටයුතු වලටත් අත පොවන කාලයක් විය. ඇය කිරුලපන ප්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි මැදීවියේ කාන්තාවක් වුවත් නැවති සිටියේ පන්සලේමය. පසුකාලයකදී මැයගේ දරුවන් මගේද යහළුවන් විය. ඔවුන් මට වඩා වැඩිමහල් නමුත් මම ඔවුන්ව ඇසුරු කළෙමි. ඇයගේ වැඩිමහල් දියණිය මට නැවතත් හමුවූයේ මම රමාඩා හෝටලයේ ඉන්නා අවදියේය. එවකට බෙල්ලන්විල රජ මහා විහාරයේ අධිපතිවූ සෝමරත්න නායක හාමුදුරුවන්, ආනන්ද හාමුදුරුවන්ට දොස් පැවරුවේ…කෑවාට කමක් නැහැ බෙල්ලේ එල්ලා ගෙන කෑම එතරම් සුබ නැතැයි කියා…යම් කිසි හේතුවක් නිසා විය යුතුය. මේ උද්ධච්ච ගැහැනියගේ ක්‍රියා පටිපාටියන් දැනගත් විය යුතු නිසාමය. සෝමරත්න නායක හිමි යනු, අද බෙල්ලන්විල රජමහා විහාරයේ නායක හිමියන්ගේ ගුරුතුමන්ය. මේ මගේ අත්දැකීම්ය.
පන්සල පල්ලෙහායින් තිබු මේ ලෑලි කඩය, හැන්දෑවේ පහෙන් හයෙන් පසු අඳුරු වටපිටාවක ආරූඪය ගනී. මෙය රස්තියාදු ගුබ්බෑමයක් වන්නේ නායක හාමුදුරුවන් ඒ පැත්ත පළාතටත් නොපැමිණෙන නිසාමය. ගංජා බොන අයත්, රීඩ් මාවතේ රාත්‍රිය මුදලින් සංසිඳුවා ගන්නා අයගේ රසය පිනවනා ඒ අහිංසක ගැහැනුන්ගේ පෙර සුදානම සිදුවුණේත් ඔතැනය. තේ කඩයේ වැඩ කිරීමට නානා නමින් හැඳින්වූ මුස්ලිම් මිනිසෙක් විය. නානා නොදන්නා මහානාමයෙක් එදා නොවීය. ඒ නරක යැයි හංවඩු ගැසූ නානා නිතරම ගංජා ගැසූ, කායිකව අපිරිසිඳු මිනිසෙකු වුවත් ඔහු කාගෙත් සිත් ඇදගන්නා සුළු මිනිසෙක් විය. කකුලේ තිබු තුවාලයට නායක හාමුදුරුවෝ බෙහෙත් දැමූ බවත් මතකය. පන්සලේ දේවාලයට ලැබෙන පළතුරුත්, රස කැවිලිත් කඩේට ගෙන ගොස් විකුණා මුදල් කර ගැනීමටත් මෑණියෝ යුහුසුළු විය. නායක හාමුදුරුවෝ නොදැක්කා සේ සිටියේ ඇයි දැයි සිතාගැනීම අපහසු නොවේ. මේ කඩයට යාබදව පන්සල් ඉඩමේම අතින් ඇද ගෙන නෑමට හැකි ළිඳක් විය. එවැනි තැනක් කොල්ලුපිටියේ තිබුණා දැයි අට මතක නැත. සිමෙන්තියෙන් බැඳි බිත්ති හතරකින් මෙය වට කොට තිබුණි. කළුවර වැටීමෙන් පසු මේ අවට නොයෙක් දේ සිදුවිණි. තරුණ හාමුදුරුවරුද රහසින් මේවාට හවුල් වූ අවස්ථා නැත්තේද නොවේ. එහායින් තිබු ධනවත් නිවසක බිෂොප් කෙල්ලක හා තිබූ මුකුළුව මට අහිමි වුණේත්, මමත් ඔය වැනි තාරුණ්‍යයේ රසයක් අත් විඳීම උඩුමහලේ සිට ඇය දැක තිබුණු බැවින්ය.
මා කලින් කියු බොරු ආරුඪ මෑණියන්ගේ ක්‍රියාකලාපයන් නිසා පන්සල නොයෙකුත් අපවාදවලට ලක්වූ අතර, නායක හිමියන්ගේ ගතිගුණ නිසා බොහෝ අය ඒවා නිර්භයව හාමුදුරුවන්ට කීමට මැලිවූහ. වරක් ඉතා අප්‍රසන්න සිදුවීමක කොටස් කරුවෙක් වීමට මටත් සිදුවිය. ඉංදියාවේ මහබෝධියේ හිටි චන්ද්‍රරත්න නම් තරුණ හිමිනමක් සති දෙකක කාලයක් වාලුකාරාමයේ වැඩ සිටීමට පැමිණියේය. කඩවසම් තරුණයෙක්වූ මේ හිමියන්ට, මේ මෑණියෝ බොහෝ ඇලුම් කෙරුවාය. මේ අප්‍රසන්න හැසිරීම පන්සලේ සිටි කාටවත් ගෝචර නොවීය. දසනායක අයියා යනු පන්සලේ සිටි කපු මහත්තයා විය. මොහු හොරණ පළාතේ ප්‍රසිද්ධ කපු පරම්පරාවකින් පැවත ආ සම්ප්‍රදායික කපු මහතෙකි. ප්‍රිය මනාප මිනිසෙකි. ආරූඪ, ආවේශ සාස්තර බයිලා නැත. කරොත් කරේ දේවාශීර්වාද, සෙත් කවි වැනි සුභාවිත ගීත පමණි. මොහු පැමිණියේද සතියකට දින තුනක් පමණි. ඒ දින තුන පන්සලේ ගත කරනා දසේ අයියා නැවත ගම් බිම් බලා යයි. දේවාල රාජකාරීවලින් පසු හන්දියට ගොස් හීනියට අඩියක් පුඩියක් නෙලාගැනීමටත් පසුබට නොවෙයි.
එක් මහා රාත්‍රියක දසේ අයියාත්, නේවාසික හාමුදුරු දෙපලකුත් කාටත් හොරෙන් වහලට නැග , දඹදිවෙන් පැමිණි චන්ද්‍රරත්න හාමුදුරුවන්ගේ කාමරයේ සුළං කවුළුවෙන් එබී බලා ඇත. මෑණියොත් චන්ද්‍රරත්න සාධුත් වැඩ අල්ලා තිබෙනු දුටු දසනායක කපු මහතා, කවදාවත් නැති ආරූඪයක් ගෙන මුළු පළාතටම ඇහෙන්න “මෙන්න චන්දරත්න හාමුදුරුවෝ මෑණියන්ට ***වෝ” යැයි මහ හඬින් කෑගසන්නට විය. කාමරවලින් එළියට පැනගත් අනිකුත් හාමුදුරුවරුන් මේ සිද්ධිය දෙස විපරමින් බලා සිටියා හැර අන් කිසිවක් සිදු නොකළේ මේ ඔවුන්ගේද අනුදැනුමෙන් සිදුවූ ක්‍රියාවක් නිසා විය යුතුය. වහලෙන් බැස ගත් දසේ අයියා ගාණ්ටාරය නාද කරන්නට පටන් ගත්තේය. මිනිහෙක් මැරුවත් ලොකු ගෙවල්වල උදවිය එළියට බැසීම එදා තිබුණේත් නැත. දැනගන්නේ හෙට පත්තරයෙන්ය. වාලුකාරාම පාරේ ගෙවල් පේළියේ උදවිය පන්සල දෙසට ඇදී එන්නට පටන් ගති. මේ සියල්ලක්ම නායක හාමුදුරුවෝ සාවධානව අසා සිටින්නට ඇතැයි අපි පසුව කතා වුණෙමු. එළියට පැමිණි එහිමියන් කෙළින්ම ගියේ පන්සලේ කවදාවත් නොවැසුණු ගේට්ටුව ළඟටය. එය වසා දැමු ඔහු. මේක මම බලා ගන්නම් කියා සියල්ලන්වම ආපසු හැරවිය
දසේ අයියාව මෙල්ල කරන්නට කිසි කෙනෙකුට බැරිවිය. ඒ ඔහුගේ බොරු ආරුඪය නිසා විය යුතුය. චන්දරතන සාධු ඇඳ යටය. මෑණියෝව අතින් ඇදගෙන ගොස් කාලි මෑණියන්ගේ දේවාලයේ ඇතුළට දමා දොර වැසුවේ ප්‍රේමදාස සහ මමය. කාලි දේවාලය තිබුණේ පන්සලේ කුස්සිය අසල මුල්ලකය. නායක හාමුදුරුවෝ දශනායකට කනට ළංව යමක් කීවේ තදබල කෝපයෙන් විය යුතුය. පාන්දර යාමය තෙක් ගමක් හිනැහූ මේ නාඩගම අතරතුර දසේ අයියා පන්සලේ පිටුපස පැත්තෙන් පස්වැනි පටුමග හරහා යන්නට ගොසින්ය. මමත් ප්‍රේමදාසත් බන්දුත් ඔහුව අල්ලා ගත්තේ රීඩ් ඇවනිව් එකේදීය. නැවත කැඳවා ගෙන ඒමට උත්සාහ කළත් ඔහුව කිසිදිනෙක අද දක්වා මට හමුවී නැත. මට ඇති ආරුඩයක් නැහැ බන් …සිගරට් එකක් දියන් යැයි කිවූ දසේ අයියා ප්‍රෙමදාසගෙන් සිගරට් එකක්ද අරන් බිබී, අපිත් සමගම රේස්කෝස් එක අසල 120 පාන්දර හොරණ බස් හෝල්ට් එකට ගියේ වීරයෙක් ලෙසිනි.
මමත් බන්දුත්, ප්‍රේමේත් නැවත පන්සලට එනවිට දසේ අයියා පිටවගොස් ඇතිබව දැන සිටි කාලි මෑණියෝ, හැංගී සිටි දේවාලයෙන් එළියට විත් බංකුවක් උඩ හඬමින් සිටි බව මතකය. අප තිදෙනා දුටු සැණින් කාලි මෑණියෝ අපේ ඇඟට පැන්නේ තොපි දෂයාව එක්කන් එන්න ගියා නේදැයි බැණ වදිමින්ය. එදා පටන් මේ උමතු ගැහැනිය අප තිදෙනාට වෛර කිරීමට පටන් ගත් අතර, චන්දරත්න ටික කාලයකට පසු උපැවිදි විය. මෑණියෝ නම් මියයන තෙක්ම මේ පන්සලේම සිටි බවත් මම අසා ඇත්තෙමි.
දසේ අයියා එදා කළදේ මගේ තරුණ හිතට ජවයක් ගෙනදිය. මම අද ඒ දේ ගැන වෙනත් ඇසකින් දකිමි. ඒ මම වයසින් මුහුකුරා ඇති නිසා විය යුතුය.
මේ සියල්ලක්ක්ම දෙස බැලිය යුතුවන්නේ නිරුවත් දෑසින්ය. කෙසේ වෙතත් මම එදා රස විඳි ඒ යෞවනයේ චමත්කාරයට අදත් පෙම් බඳිමි. පුහු බොල් තාරුණ්‍යයට වඩා අදත් සමහර තරුණයින් රස විඳිනා චමත්කාරයට මම ලොල් වෙමි.
ප.ළි……සින්දුවා, වයලීනුවා, අයාල් සිත්, වගේ අය හැම පෝස්ට් එකකම ගීතයක් අපිට දෙන නිසා මමත් ගීතයක් දාන්නට සිතුවෙමි.
ඒ නිරුවත් දෑස් යන වචනය මතක්වූ නිසාමය.
ගැයුවේ…අමරසිරි පීරිස්
සංගීතය….කේමදාස මාස්ටර්
ලිව්වේ….ලූෂන් බුලත්සිංහල ( මා නිවැරදි කරන්න )
චිත්‍රපටිය….සිරි මැදුර

https://www.youtube.com/watch?v=j8E9COU4wPs

Monday, February 17, 2014

අවුල් වන්නට පෙර..(30)..පන්සල අවට සිටි ලොක්කෝ


වසර එකහමාරකට ආසන්න කාලයක් මා නැවතී සිටි වාළුකාරාමය අවට, ලාංකීය දේශපාලන ඉතිහාසය තුළ නොමැකෙන සටහන් තැබූ චරිත කිහිපයක් පදිංචිවී සිටියෝය. රොනී ද මැල් මහතාට අමතරව එවකට එජාප දේශපාලනයේ ප්‍රබලයන් වූ ගාමිණි දිසානායක ඒ අසල ඇල්ෆ්‍රඩ් හවුස් පාරේද, ලලිත් ඇතුලත්මුදලි ඉනර් ෆ්ලවර් පාරේද, රනිල් වික්‍රමසිංහ පස්වැනි පටුමගේද පදිංචි කරුවන් බව මතකය. මොවුන් වාළුකාරාමය හා එතරම් සම්බන්ධකම් නොපවත්වා, කොල්ලුපිටියේ පොල්වත්තේ පන්සල හා ගනුදෙනු කරේ නිවන්තිඩියේ ආනන්ද හිමියන්ගේ දේශපාලන ඉතිහාසය ශ්‍රීලනිපය හා තදින් බැඳී තිබූ නිසා විය යුතුය. නමුත් ඒ අවටම පදිංචිව සිටී ගාමිණි ජයවික්‍රම පෙරේරා මහතා නම් මාසිකව දහවල් දානයක් සැපයීමට බැඳී සිටියා මතකය. කුරුණෑගල ප්‍රදේශයේ දේශපාලනයේ යෙදී සිටියත් ,කොල්ලුපිටිය ඔවුන්ගේ පදිංචිය විය.
මේ අයට අමතරව වාමාංශික දේශපාලනයේ පතාක යෝධයන්වූ ලසසපයේ කොල්වින් ආර් ද සිල්වා, බර්නාඩ් සොයිසා වැනි අයද, කොපයේ පීටර් කෙනමන් මහතාද ඒ අවට පදංචිකරුවන් විය. මා මේ කියන 1977 යුගයේ මහා මැතිවරණයට පෙර ඔවුන් පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කල මන්ත්‍රීවරුන් නිසා ඔවුන් කැපීපෙනෙන පුද්ගලයින් විය. ඒ නැති වුවත් ලාංකීය සමාජය තුළ ඔවුන් කෙරෙහී යම්කිසි ගෞරවයක් විය. ඒ ඔවුන්ගේ දැනුම සහ උගත්කම නිසාත් ඔවුන් රට තුළ සිදුවූ නොයෙකුත් අරගල සහ සමාජ ක්‍රියාකාරකම් වල පෙරමුණ ගත් අයත් බැවින්ය. මොවුන් සතුව තිබූ ධනය දේශපාලනය වෙනුවෙන් වියදම් කළා මිස ඒ තුළින් උපයා ගත් අය නොවන බව නායක හාමුදුරුවන් නිතරම පැවසූ දෙයක් විය. 1977 මැතිවරණයෙන් ලැබූ අන්ත පරාජයෙන් පසුව වුවත්, මොවුන් බොහෝමයක් දෙනා මිය යන තෙක්ම දේශපාලන ක්‍රියාකාරකම්වල බැඳී සිටියහ.
කොල්වින් ආර් ද සිල්වා පවුල පදිංචිව සිටියේ ඩුප්ලිකේෂන් පාරට යාබදව අබ්දුල් ගෆූර් මාවත අසලම පැරණි පන්නයේ විශාල නිවසකය. මෙම නිවස පිහිටි වත්තේ ජම්බු, පිනි ජම්බු, පේර, අඹ වැනි ගස් රාශියක්ද තිබුණි. කොල්වින් ආර් ද සිල්වා මහතාගේ දේශපාලනය ගැන ශාස්ත්‍රීය වශයෙන් කරුණු ලියා තැබීමට මා සතු දැනුම අල්ප වුවත්, මෙවැනි මිනිසුන් ලාංකීය දේශපාලන ඉතිහාසයේ නොමැකෙන චරිත විය. පන්සලත් සමග විශාල ගනුදෙනුවක් නොතිබුණත් මෙම නිවසෙන්ද මාසිකව දානමය කටයුතු සඳහා මුදලක් වෙන්විය. මෙම මුදල් එකතුකර ගැනීමට මමද කිහිප වරක් එහි ගොස් ඇත්තෙමි. සුදු සරමකින් හා සුදු අත්කොට මේස් බැනියමකින් සැරසී කළු පැහැ රාමුවකින් යුතු උපැස් යුවළක්ද පළඳා, ආලින්දයේ තිබු හාන්සි පුටුවේ දිග ඇදී පුවත්පතක් හෝ යම් ලියකියවිල්ලක් අධ්‍යනයේ යෙදී සිටිනවා දැකීම සුපුරුදු දසුනකි. මොකද ළමයා යැයි ඇමතීම පුරුද්දකි. ඔහු පෙනුමෙන් සහ ආමන්ත්‍රණයෙන් යම්කිසි රෞද්‍ර පෙනුමක් ගත්තත්, ගතිගුණ එසේ නොවනා බව දන්නෝ දනිති. මේ මහතා කොළඹ රාජකීය විදුහලේ ආදි සිසුවෙක් බවද ලියා තබමි. කොල්වින්ගේ, දියණිය මනෝරි විවාහවූයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ ප්‍රබලයෙක්වූ සරත් මුත්තෙටුවෙගම මහතා සමගය. තවත් දරුවන් සිටිබවත් අසා ඇත. සරත්-මනෝරි යුවළ නම් මේ නිවසේදීම මම දැක ඇත්තෙමි. මේ නිවස මනෝහාරි(?) නමින් හැඳින්වූ කුඩා නාම පුවරුක්ද තිබූ බවත් මතකය. 1980 කාලයේදි කඳුළු ගෑස් බෝම්බයකට පාදයක් පිළිස්සී බොහෝ දුක්විඳි බවත් පුවත්පත්වල පළවිය.
බර්නාඩ් සොයිසා මහතා නියෝජනය කළේ දකුණු කොළඹ ඡන්ද කොට්ඨාශයයි. එය අද බටහිර කොළඹ වේ. කිසිම විටෙක පන්සලට පැමිණෙනවා නම් නොදැක ඇති මුත් බොහෝවිට ඔහුගේ නිවසේ ගේට්ටුව අසල රැඳී සිටිනවා දැක ඇත්තෙමි. බර්නාඩ් සොයිසා මහතා ලංකා සම සමාජ පක්ෂයේ ප්‍රධාන ලේකම් වශයෙන් විශාල දායකත්වයක් ලබාදී ඇති අතර, මේ අය ගැන අපේ තාත්තාද ඒ අවධියේ කතාකළේ මහත් රුචියකිනි.
පීටර් කේනමන් මහතා බොහෝ කාලයක් මැද කොළඹ බහු මන්ත්‍රී ආසනය නියෝජනය කල කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ දැවැන්ත චරිතයකි. ජැක් නිකල්සන් නම් අපූරු හොලිවුඩ් නළුවා මට මතක් කරන්නේ පීටර් කෙනමන් මහතාගේ රූපයයි. මොහු පදිංචිව සිටියේ කොල්ලුපිටියේ මහනාම විදුහලේ පිටුපස ගේට්ටුවට නුදුරු නිවසකය. නායක හාමුදුරුවන්ගේ දැන හැඳුනුම්කම් හැර පන්සල හා සම්බන්ධකමක් නොවීය. ඒ වනවිට ඊඩා කෙනමන් මහත්මිය හා විවාහවී සිටි පීටර් කෙනමන් මහතාගේ නිවසින් පියාණෝ වාධනයන්ගේ හඬ අසන්නට ලැබිණි. කෙනමන් මහත්මිය දක්ෂ චිත්‍ර ශිල්පිනියක් සහ කලාකාරිනියක් බව පන්සලේ නායක හාමුදුරුවන්ද කතාබස් වලදී කියා තිබේ. කොළඹ රාජකීය විදුහල බිහිකෙරූ දහසකුත් එකක් ජාතික හා විදේශීය දේශපාලකයින් අතරින් පීටර් කෙනමන් මහතාද අති විශිෂ්ටයෙක් බැව් ඉතිහාසය සාක්ෂි දරයි.
පන්සලේ දායකයින්වූ මුත් නිතර පන්සලට නොයෙන විශාල ව්‍යාපාරිකයින් රාශියක්ද ඔය අවට විසූහ. මැලිබන් බිස්කට් සමූහ ව්‍යාපාරයේ නිර්මාතෘ හින්නි අප්පුහාමි මුදලාලි පදිංචිව සිටියේත් වාළුකාරාමය අසලය. පන්සලේ බොහොමයක් වැඩ කටයුතුවලට නොමසුරුව දායකවූ මැලිබන් මුදලාලි නම්වූ ඔහු ගැන, නායක හාමුදුරුවෝ බොහෝ වැදගත් සහ රසවත් විස්තර පන්සලේ උදවිය හැන්දෑවරුවේ යෙදෙන සතුටු සාමිචීවලදි පවසා ඇත. කොළඹ කොටුවේ මැලිබන් හෝටලය නමින් කුඩා තේ කඩයක් අරඹා ඉන් පසුව ලංකාවේ අංක එකේ ව්‍යාපාරීකයක්වූ බව පමණක් ඒ කතාබහේ මට මතක ඇති සටහනක්ය. මා කියන ඒ කාලයේත් ඩුප්ලිකේෂන් පාර පාම්ග්‍රෝව් ආසන්නයේ පිහිටි, මැලිබන් මුදලාලිගේ නිවස විශාල මන්දිරයක් වැනි යැයි යාන්තමට මතකය.
ජේ.පී.අයි.පියදාස ව්‍යාපාරයේ නිර්මාතෘ පියදාස මුදලාලිද එවකට විශාල ව්‍යාපාරිකයෙකි. ශ්‍රීලනිපයත් සමග පියදාස මුදලාලිගේ බොහෝ බැඳීම් තිබී ඇති අතර ඔවුන් පදිංචිව සිටියේත් ඉනර් ෆ්ලවර් රෝඩ් හී විශාල නිවසකය. පියදාස මුදලාලි නායක හාමුදුරුවන්ගේ ළඟම හිතෛෂියෙක් විය. දාස සමූහ ව්‍යාපාරය හිමිව තිබු ගුණදාස මුදලාලි සහ ජේ.පි.අයි.පියදාස යනු දෙදෙනෙක්ය. එය පටලවා ගතයුතු නැත. ඒ කෙසේ වෙතත් මේ දෙදෙනාම එවකට ශ්‍රිලනිපය හා ළඟින් ඇසුරු කල උදවියය. මේ අයගේ නම් දාස-පියදාස නමින් 1977 එජාප මැතිවරණ වේදිකාවේ පට්ට ගැසිණි. මැලිබන් මුදලාලිගේ නම නම් දේශපාලනයට ඈඳී තිබු බවක් මතක නැත. වාලුකාරාම පාරේම විශාල නිවසක පදිංචිව සිටි සාගරසිරි මුදලාලිත් පන්සලේ හොඳ දායකයෙක් විය. ඔහු සතුව තිබු සාගරසිරි හෝටලය පිහිටා තිබුණේ ගාලු පාර කොල්ලුපිටියේ ෆැබ් එක අසල ලොකු ගොඩනැගිල්ලකය. එකල ෆැබ් එකක් නොතිබුණි. මීට අමතරව තවත් බොහෝ ධනවත් ව්‍යාපාරිකයන් සහ තවත් දේශපාලකයින්ද ඒ අවට පෙදෙස්වල පදිංචිව සිටියත්, මේ සියල්ලන් ගැනම මතකය අවදිකර ගැනීම එතරම් ලෙහෙසි පහසු කටයුත්තක් නොවේ. මොනවා වුණත් පන්සලේ කටයුතු සඳහා මේ නිවෙස්වලට යාමට ප්‍රේමදාසත්, බන්දුත් වැඩි කැමැත්තක් දැක්වූයේ ,එම නිවෙස්වල කුස්සිය පැත්තේ සිටිනා සේවිකාවියන් එක්ක උකුළු මුකුළු කිරීමටය. පසුකාලයක පන්සලේ සිටි සමන් නම් තරුණයා ඒ ගෙදරක වැඩට සිටි තරුණියක් හා රහසේම පැනගොස් විවාහ විය. ඒ මහානාමයේ පිටුපස ගේට්ටුවේ බිත්තියට යාබදව තිබූ තට්ටු දෙකේ ගෙදර වැඩට සිටි ළමයා සමගින්ය. මට ඒ සිද්ධිය අදටත් මතක මම එයට උදව් කරපු නිසාත්, එම නිවසේ සිටි බිෂොප් විදුහලට ගිය හැඩකාර ගැටිස්සිය සමග මගෙත් පොඩි උකුළුවක් තිබු බැවිනුත්ය. මගේ මුකුළුව මාස කිහිපයකට සීමා විය. ඒ ගැන පසුව ලියන්නෙමි.
නිවන්තිඩියේ ආනන්ද හිමියන් අධිපතිත්වය දැරු විහාරස්ථාන තුනක් පැවතිණි. කොල්ලුපිටියේ වාළුකාරාමය, නිවන්තිඩියේ මහෙන්ද්‍රාරාමය සහ කිරුලපන ශ්‍රී සිද්ධාර්ථ අඩිපාරේ තිබු කුඩා පන්සලක්වූ ශ්‍රී සිද්ධාර්තාරාමය නම්වු ,කිරුලපන ඇල අයිනේ පන්සලත් මේ ස්ථාන තුන විය. පිළියන්දල, නිවන්තිඩියේ තිබු පන්සල විශාල ස්ථානයකි. මසකට වරක් හෝ දෙවරක් එහි යනවා එනවා හැරෙන්නට, ආනන්ද හිමියෝ මෙය පවත්වාගෙන යෑම එහිසිටි ස්වාමින්වහන්සේටම පවරා තිබුණි. එය ආනන්ද හාමුදුරුවන්ගේ උපන් ගම නිසා, වැඩිහිටි දායකයින් කොල්ලුපිටියට පැමිණ යම් යම් සිද්ධීන් ගැන සාකච්ඡාද පවත්වති. එදිනට පසුදාම ඒ පැත්තට යන්නේ යම් යම් ප්‍රශ්න විසඳීම සඳහා වියයුතුය. එකල කොල්ලුපිටියේ පන්සලට දුරකථනයක් තිබුණත්, නිවන්තිඩියට නොවීය. මම පළමුවෙන් දුරකථනයකින් කතා කළේත් ඒ අවදියේය. කිරුලපනේ පොඩි පන්සලට නම් මාස තුන හතරකටවත් යන බවක් මතක නැත. ඒ කාලයේදීම සිද්ධාර්තාරාමය වෙනත් හිමිනමකට සහමුලින්ම පවරා දෙන ලදි. මේ පවරාදීම් තුළ යම්කිසි මූල්‍යමය ගනුදුණු සිදුවූවා දැයි කීමට මම නොදනිමි.
මේ සියලු ගමන් බිමන් යාමට ඒමට නායක හිමියන් සතුව ෆෝඩ් කොන්සල් නම් , ඒ කාලයේ වටිනා මෝටර් රථයක් තිබුණි. එහි රියැදුරු සෝමපාල නම් තරුණයෙක්ය. නායක හාමුදුරුවන්ගේ ගමන් බිමන් සියල්ලක් සිදුවූයේ මෝටර් රථයෙන් බැවින්, මේ හැම ගමනකටම හවුල්කරුවෙක් වීමට පන්සලේ නැවතී සිටි හාමුදුරුකෙනෙකු හෝ ගිහියෙකු සහභාගි කරවා ගැනීමට නායක හිමියෝ කැමැත්තක් දැක්විය. ඒ ගමන් අතරතුර කතාබහ කර කර යෑමටය. ඒ කතාබහද, යන ස්ථානයන්ද, මටත් ජීවිතයේ අත්දැකීම් පුළුල් කරගැනීමට ඉවහල් විය. දුර බැහැර ගමනක් යනවානම් මෝටර් රථයේ අසුන් ගත හැකි උපරිමයද හවුල් කරගැනීමට වගබලා ගනී. කතරගම, මහනුවර, මාතලේ, අ’පුර, පොලොන්නරුව, මොනරාගල වැනි පාලත්වලටද එවැනි ගමන් යොදා ගැනේ. පන්සලේ නැවති සිටි භික්ෂූන් බොහොමයක් ඔවැනි පළාත්වලින් පැමිණි අය නිසා, ඒ අයද මේ ගමන් වලට වැඩි කැමැත්තක් දැක්වූයේ, තම විහාරස්ථානවලට ගොඩ වැදීමට හා තම දෙමව්පිය සොයුරු සොයුරියන් දැක බලා ගැනීමේ අවස්ථාවක් හැටියටය. නායක හිමියන්ද ඒ සඳහා නොමසුරුව කැමැත්ත පළකළේ, මේ විශ්ව විද්‍යල අධ්‍යාපනය ලබමින් සිටි හිමිවරුන් සතුව තිබු සීමිත පහසුකම් සලකා බලා විය යුතුය.
සිදුවීම් සහ පුද්ගලයින් ගැන ලිවිය යුතු දේ බොහෝය. වාළුකාරම ඇසළ මහා පෙරහැර ගැනත් ,පන්සලේ සිටි ගිහි පැවිදි උදවිය ගැනත් පසුවට ලියන්නෙමි.

Saturday, February 1, 2014

අවුල් වන්නට පෙර..(28) වාළුකාරාමය


මගේ සංගීත සංදර්ශන නැරඹීමත්, වාද බයිලා, පික්චර් පිස්සුවටත් තිත වැටුණේ මේ අවදියේය. මේ සියල්ල නිමාවිය යුතු බවත්, මට දෙල්කඳ ලොකු අම්මා සහ ආච්වී සමඟ නැවතී සිටීමට තවත් අවසර නැති බවත් තීරණය වී අවසන්ය. ආච්චී මා ගැන දුක් වන බව සීතූවත් එය එසේ නොවීය. මම ආදරය ලබා ගන්නට බලාපොරොත්තු වෙන්නේ අනුකම්පාව තුළින්ය. එය නම් ගොන් පාට් එකක් බව අදටත් හිතමි. මේ 1977 කාලය යැයි හොඳින්ම මතක ඇත්තේ ඒ මහා මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵල ඇසීමට වූයේ මගේ අලුත් නවාතැන් සිටි කාලයේ බැවින් විය යුතුය. අනිත් කාරණය නම් මම උසස් පෙළ පන්තියටද ඇතුළු වූයේ එම වසරදේදීමය. නොයෙකුත් දුෂ්කරතා මැද අප පවුලේ උදවිය මේ වන විටත් පදිංචිව සිටියේ පහත්ගම ඊරියගොල්ලේ කඩ කාමරයක් බඳු කුඩා නිවසයකය. ආර්ථික ප්‍රශ්න ඉහවහා ගොස් ඇති බැව් පෙනුණේ බොහෝ කාලයකට පසු මට ගෙදර යන්නට ලැබුණ බැවින්ය. මා යහළුවන් සහ ගත කල කාල පරිච්ඡේදය තුළ මේ සියල්ලක්ම මට අමතවක ගොස් සැටිය. මට කල හැකි දෙයක්ද නොතිබුණි. 1977 මැතිවරණ පෙරළියත්, මගේ උසස් පෙළ පන්තියත්, පවුලේ තත්වයත් පසුව ලියන්නට තබා මගේ අලුත්ම නවාතැන් පොළ ගැන ලියා තබන්නෙමි.
1973- 1977 කාලය අතරතුර මේ මගේ හත්වැනි නවාතැන් පොළයි. මෙය මහා අපූරු අත්දැකීමකි. කොළඹ නගරයේ පිහිටි පැරණිතම විහාරාස්ථානයක් වන කොල්ලුපිටියේ වාලුකාරාම පන්සල මගේ මේ නවාතැනයි. මෙහි විහාරාධිපති වූයේ නිවන්තිඩියේ ආනන්ද නායක හාමුදුරුවන්ය. පිළියන්දල නිවන්තිඩියේ පදිංචිව සිටි ජිනදාස අන්කල් නම්වූ තාත්තාගේ කාර්ය්‍යාල සගයාගේ හිතවතෙක්වූ නායක හාමුදුරුවෝ නිසා මෙතැන නවාතැන් ගැනීමට ලැබිණි. ඒ කාලයේ කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉගෙනීමට දුර බැහැරින් පැමිණි භික්ෂූන් වහන්සේලා නවාතැන් ගත්තේ මේ විහාරස්ථානයේය. දහ පහළිස් දෙනෙක් පමණ භික්ෂූන්ද, විශ්ව විද්‍යාලයීය සිසුන් හතර පස් දෙනෙක්ද, පන්සලේ වැඩ කිරීමට තවත් හය හත් දෙනෙක්ද, රාත්‍රී කාලයේ බණ මඩුවේ නිදා ගැනීමට තවත් අසරණයෝද බොහෝ වූහ. මේ වට පිටාව මට අළුත් අත් දැකීම රාශීයක් ජීවිතයට එකතු කරදෙන ස්ථානයක් බවට පත්විය.
කොල්ලුපිටිය වාළුකාරාමය පිහිටා ඇත්තේ ගාලු පාරෙන් පටන් ගන්නා වාලුකාරාම පාරේ කෙළවරේමය. මෙය විශාල භූමි ප්‍රදේශයක් පුරා පැතිරී ඇත. වාලුකාරාම පාරෙන් පන්සලට ඇතුළුවූවිට එහි අනෙකුත් මායිම් තුන වූයේද , ලංකාවේ ඉතා ප්‍රසිද්ධ මායිම් බිම් කඩ කිහිපයක්ය. එක මායිමක් වූයේ කොල්ලුපිටියේ මහානාම විදුහලේ දිගු තාප්පයයි. එම විදුහලේ උන්නතිය වෙනුවෙන් ආනන්ද නායක ස්වාමීන් වහන්සේත්, වාළුකාරාමය දායක සභාවත් මහත්සේ ඉවහල්වී ඇතැයි මම අසා ඇත්තෙමි. මහානාම විදුහලේ ආරම්භයේදි පන්ති පවත්වා ඇත්තේ වාලුකාරාම බණ මඩුවේ යැයි මම අසා ඇත්තෙමි. මා එහි නැවතීමට යන අවධීයෙත් මහානාමය කුඩා පාසැලකි. ක්‍රීඩංගනයක් නොවීය. පංති කාමර පේළි කිහිපයකට පමණක් සීමා විය. පන්සල් භූමියේ වම් පසින් මායිම් වූයේ කොල්ලුපිටිය පස්වැනි පටුමගේ ධනවත් නිවැසියන්ගේ ඉඩම් පිටුපස තාප්පයන්ය. පන්සලේ පිටුපස මායිම විවෘතව තිබුණි. ගේට්ටු තාප්ප කිසිවක් නොතිබුණි. එහි පෙනෙන මායිම කොළඹ කාන්තා විදුහලේ පිටුපස තාප්පයට නුදුරින්ම විය. පස්වැනි පටුමගින් , කොල්ලුපිටිය, ෆ්ලවර් රෝඩ් දෙසට ඇවිදගෙන යාමට කොන්ක්‍රීට් අතුරු පාරක් විය. මෙහි වාහන පැදවීමක් නොතීබු අතර , මහානාම විදුහලේ ඉතා කුඩා පිටුපස ගේට්ටුව පමණක් එතැනට විවෘත විය. ගලා යන කුඩා වතුර ප්‍රවාහයකින් රෙදි සෝදා වේලා දීමේ අහිංසක වැඩ පිළිවෙළක් ද්‍රවිඩ ජාතික යුවලක් පවත්වා ගෙන ගිය බව මතකය. තවත් බෝතල් පත්තර එකතු කරමින්, පන්සල් භූමියේම රැකවරණ ලැබු ද්‍රවිඩ මිනිසුන්ද වූහ. ගාලු පාරටත්, රාජකීය විදුහලටත් මැදිවන මානයේ වාළුකාරාමය පිහිටා තිබුණේ යැයි කීවොත් යම් තාක් දුරට නිවැරදිය.
නිවන්තිඩියේ ආනන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ ඉතා තදින්ම ශ්‍රිලනිප දේශපාලනයේ යෙදුණු අයෙක් බව කවුරුත් දනී. 1956 සමාජ වෙනස්වීම් වෙනුවෙන් නිවන්තිඩියේ ආනන්ද හිමියන් විශාල මෙහෙවරක් කර ඇති බව ශ්‍රීලනිප ඉතිහාස පොත් තිබේ නම් සාක්කි ඉතිරිව තිබිය යුතුව ඇත. වාළුකාරාමය ඒ අරගලයේ තෝතැන්නක් බවද මම අසා ඇත්තෙමි. කොල්ලුපිටිය හන්දියට ආසන්නව තිබූ පොල්වත්ත පන්සල ඩඩ්ලිලාගේ, ජේ ආර්ලගේ පන්සල් බවද මම අසා ඇත්තෙමි. පසු කාලවලදී එය දෑසින්ද දුටුවෙමි. නිවන්තිඩියේ හිමි බංඩාරනායකගේ ඉතා හිතෛෂී පුද්ගලයෙක් බව පන්සලේ තිබූ පුරාණ ලියකියවිලි , ඡායාරූප දුටුවිට මට සිතා ගත හැකිවිය.
බණ්ඩාරනායක ඝාතන සිද්ධිය හා බැඳුණු නඩුවේ පැමිණිලි පාර්ශවයේ ප්‍රධාන සාක්ෂිකරුවෙක්වී ඇත්තේ නායක හාමුදුරුවන්ය. ඒ අවස්ථාවේ ඔහු බණ්ඩාරනායක අගමැති හා සමග සිටිබව එදා මා දුටු වාර්තාවල ලියවී තිබුණි. ඒ හා බැඳුණු අනිකුත් කාරණා ගැන කීමට මට එතරම් දැනීමක් නැත. මෙහිමියන්ට එම සිදුවීමෙන් පසුවත් මරණ තර්ජන තිබූ බවට හොඳම නිදසුන වූයේ 1977 යුගයේත් ඔහුගේ නිදන කාමරයේ ජෙනෙල් වට කර තිබූ යකඩ දැල් අවාරණයන් යැයි පැහැදිලිය. ආනන්ද හාමුදුරුවන් යකෙකුටවත් බිය නොවූ, ඉතාමත් දැඩි ,ස්ථාවර පෞරුෂත්වයකින් හෙබි , කට හඬින් පවා කෙනෙකුට නොදෙවෙනිවූ, කඩවසම් දේහධාරියෙක් විය. කටවාචාල වදන් හෝ පුහු ගෝරනාඩු ඒ ශබ්දකෝෂයේ නොවීය. එක් බැල්මකින් හෝ යම් වචන පේලියකින් මදාවියෙක්. දාමරිකයෙක් හෝ බල පුළුවන්කාර ධන කුවේරයෙක් මෙල්ල කිරීමේ හැකියාව ඔහු සතු විය. එහිමියන් සතුව තිබු සැබෑ නායකත්ව ලක්ෂණයන්ය. නාගරික විහාරස්ථානයක් මැනවින් පාලනය කරගෙන යෑමට නම් යම් කිසි හෝ ගිහි ගති පැවතුම්ද ආරුඪ කර ගත විය යුතුවේ. ඒවා මෝඩ චණ්ඩිකම් නොවන බව මම පසුව පහදා දෙන්නෙමි. මෝඩ චණ්ඩි පිස්තෝල පොඩි සාධුලා බොහෝය. ඒ සෙල්ලම් පටන් ගත් තැන ගැනත් බය නැතිව මට පසුව විස්තර කල හැක. මට මේ හා කිව හැකි කාරණා බොහෝමයකි.
මම “අවුල් වන්නට පෙර…දේශපාලනික සටහනක් නොවේ” යැයි ලියූ පෙරවදනේ සටහන් කෙරූ පුද්ගල නාමයන් තුල මෙතුමා එක් චරිතයකි. ඒ ලියා තිබු අය අතරින් අද ජීවතුන් අතර ඇත්තේ චාල්ස් කුමාරයා පමණි. මගේ ජීවිත ගමන ගලායන මේ කතාවේ නිවන්තිඩියේ ආනන්ද නම්වූ මහා පුරුෂයා ගැන ලිවිය යුතු දේ බොහෝය. මෙතුමන් මහා ගැඹුරින් ශාස්ත්‍ර හැදෑරු මහා පන්ඩිතයෙක් නොවීය. අප මහා ගෞතම බුදු රජාණන් වහන්සේටත් වඩා ඉහලින් දෙසුම් පැවැත්වූයේත් නැත. සිවුරු වෙනුවට සිල්ක් සාරි පැලඳුවේත් නැත. තුනුරුවන් සරනයි කියා හාදු දුන්නේත් නැත. විය යුතු දේ සිදුවිය. නිවන් දකින්නට පාරමි පිරුවේ නැති බව අවට දායකින්ද මැනවින් වටහා ගෙන සිටි බව නම් ඉතා පැහැදිලිය. මෙය පොන්න උපාසක උපාසකාවියන් පෝයට සිල් ගන්නා ෆැන්සි පන්සලක් නොවීය. මා හා උරන වීමට වඩා සිදුවිය යුත්තේ ඔබේ ගැහෙන හදවත හා චූටි තට්ටුවක් දමා ඔබ කවුද යන්න සිතා බැලීම පමණි.
මා ඉහළ ලියා තැබු ලෙසම ,ආනන්ද වූ නම් එතොමෝ ප්‍රායෝගික මිනිසෙක් විය. ශාස්ත්‍රීය ඉගෙනුමක් නොලැබුවා වුණත් ඔහු අනිකුත් ආගමික සංකල්පයන් පිළිබඳව සංයමයෙන් හා විචක්ෂණශීලීව සමාජ අධ්‍යයනයක් ලැබුවේක් යැයි මට හිතෙන්නේ ,එවන් බෞද්ධ විහාරස්ථානයක් පවත්වා ගෙන යාම සඳහා අවට සිටී , අන්‍යාගමිකයින් (කොල්ලුපිටිය ගල් පල්ලිය ,මුස්ලිම් දේවස්ථානය, හින්දු භක්තිකයන් )මෙන්ම , ඒ අවට විසූ පහළම ආදායම් ලාභීයාගෙ සිට මහ එකා පවා ගෙන්වා ගැනීමට තිබු ප්‍රායෝගිකත්වයයි.
පන්සල් භූමිය නම් හැමදාමත් ඉතා පිරිසිඳු , මහා දැකුම්කළු භූමියක් විය. ඒ සඳහා දායක වූවෝ බොහෝය. ඒ ගැන මම පසුව ලියමි. බෝධිය, බණ මඩුව. ඝාන්ඨාර කුළුන, බුදුගෙය මේවා අති විශිෂ්ඨ ලෙස පවත්වා ගෙන ගියමුත් පන්සලට චෛත්‍යයක් නොවීය. හැබැයි මහා විශාල දේවාලයක් නම් විය. මේ අඩුපාඩුව ආනන්ද හාමුදුරුවන් ඒ ගැන කතා කලේ නේවාසික භික්ෂූන් සමග මිස පන්සලේ ගැවසෙන මුදලාලිලා සමග නොවේ. ඔහු තුල සැඟවුනු වානිජ අරමුණු නොතිබුනා නොවේ. මම ඔහු බුදුන් කල සිටි ආනන්දයන් කියනවාද නොවේ. ඉතා සැහැල්ලුවෙන් ජීවිතය ගත කල එක් සංඝයා වහන්සේ කෙනෙක් පමනක් බව කීම වටී.
එදාත් වාළුකාරාමය බොහෝමයක් පහසුකම් තිබූ විහාරස්ථානයකි. මූල්‍යමය වශයෙන් උදව් කිරීමට බොහෝ දායක කාරකාදීන් සැදි පැහැදී සිටියත් ,ආනන්ද නම්වූ ඒ හිමියන් ඒ පසුපස හඹා ගිය පුඟුලෙක් නොවීය. වාලුකාරාම පාරේ පිහිටි කුඩා නිවෙස් හිමියන් සහ ඒ අවට ජීවත්වූ කොල්ලුපිටිය මධ්‍යම පාන්තිකයෝ ගැන මොහු විශ්වාසය තැබීය. මා මේ ලියන්නේ උඹ අපවන් ගිහියෙක් ගැන නම් මට මෙය වඩා විසිතුරු බසකින් මෙවලම් කල හැක. ලියන්නට වෙලා තිබෙන්නේ හිමි නමක් ගැනය. මට පරිස්සම් වෙන්න වෙන්නේ ඇත්තෙන් නොව වචන වලින්ය. මම ලියන්නේ බුදුන් ගැන නොවන නිසා නුඹලා මා හා සමග උරණ නොවිය යුතුය. අපි තව දුරටත් වාළුකාරමයත් ආනන්ද නායක හාමුදුරුවෝ ගැනත් අපි පසුව කතා කරමු.